ΜΙΧΑΗΛ ΜΑΡΜΑΡΙΝΟΣ
Αιρετικός στην τέχνη του, κοσμοπολίτης στη ζωή και τη δουλειά του, τολμηρός στις πολιτικές του επισημάνσεις, ανεβάζει σε λίγες μέρες στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών τον «Φάουστ» του Γκέτε με τον Ακύλλα Καραζήση
Της Εφης Μαρίνου
«Αχ… Σπούδασα φιλοσοφία, ιατρική, νομική και δυστυχώς θεολογία, με επιμέλεια μοναδική. Και να ’μαι τώρα, παρά τον ζήλο, μωρός σαν της οξιάς το ξύλο»… Μ’ αυτό το «αχ» του Φάουστ ξεκινά ο 19ος αιώνας… Είναι η στιγμή που ο ήρωας του Γκέτε καταλαβαίνει πως ό,τι αναζητεί δεν βρίσκεται στη γνώση. Στρέφεται στην εμπειρία που του υπόσχεται ο διάβολος. Και του πουλάει την ψυχή του.
΄……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
• Δεν σας λείπει το δικό σας θέατρο, το «Θησείο»;
«Δεν μου αρέσει να βιδώνομαι κάπου. Υπάρχουν πράγματα που δεν μπορούν να γίνουν στο δικό μου θέατρο αλλά εγώ θέλω να τα κάνω. Ετσι παίρνω μια απόσταση από τον χώρο για να μπορώ να τον ξαναδώ. Το “Θησείο” είναι τόπος λατρευτός, η βάση μου, με κυρίαρχο το εργαστηριακό αίσθημα. Το μόνο που με αγχώνει είναι η κατάσταση που επικρατεί στον πολιτισμό».
• Τι εννοείτε;
«Δεν υπάρχει πια υπουργείο Πολιτισμού, κυριολεκτώ. Πρέπει να μετονομαστεί σε υπουργείο Δυσμενούς Μετάθεσης. Εκεί στέλνουν τα κόμματα κάποιους για να τους δώσουν τέλος πάντων κατιτίς… Και είναι κυρίως άνθρωποι θλιβερά άσχετοι. Το μόνο που παπαγαλίζουν είναι βερμπαλιστικά κλισέ, ατάκες κενού περιεχομένου του είδους “ο πολιτισμός είναι μεγάλο κεφάλαιο”… Δεν νοιάζονται ποιος διευθύνει αυτό το πόστο αφού το θεωρούν περιττό… Το θέμα είναι πολύ σοβαρό, απλώς συνηθίσαμε και η διαπίστωση δεν προκαλεί πια φρίκη. Δυστυχώς μέσα στην κακοδαιμονία της κρίσης δεν σταθήκαμε λίγο τυχεροί. Η τρόικα, αν θεωρήσουμε ότι επιχειρεί αναγκαστικά μια προσπάθεια δημοσιονομικού συμμαζέματος, εδώ δεν επεμβαίνει. Δηλαδή η ελπίδα της μη επιστροφής στην τερατώδη γραφειοκρατία, που έφερε ώς εδώ τη χώρα, στον πολιτισμό δεν υπάρχει».
• Ισως γιατί επικρατεί η πλάνη ότι οι τέχνες φέρουν την ιδιότυπη πολυτέλεια να είναι αυθύπαρκτες…
«Θυμάμαι συζητήσεις τις καλές εποχές -τότε που δέναμε τα σκυλιά με τα λουκάνικα- για το αν χρειάζεται γενικώς η τέχνη… Οτι οι καλλιτέχνες δημιουργούν εκ του μη όντος, άρα δεν χρειάζονται χρήματα. Σχέδια για “άυλο πολιτισμό” κι άλλες τέτοιες ιδεαλιστικές και μεταφυσικές αρλούμπες. Δεν έριξαν μια ματιά στην ιστορία του πολιτισμού, ούτε από την πλευρά του φιλελευθερισμού αλλά ούτε και του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, που ήταν αιχμή του δόρατος. Ομολογώ ότι μόνο ο Βουλγαράκης έκανε τέσσερα-πέντε χρήσιμα πράγματα. Πέρα από κρίσιμες επιλογές στο Φεστιβάλ και το Εθνικό Θέατρο, ίδρυσε το ΕΚΕΘΕΧ, που όσο λειτούργησε προσπάθησε να δημιουργήσει θύλακες. Αν βελτιωνόταν και συνέχιζε την πορεία του, το υπουργείο δεν θα είχε την εικόνα on-off σε κάθε αλλαγή κυβέρνησης. Δεν θα σταματούσαν τα πάντα για να έρθει ο νέος υπουργός, να ενημερωθεί και φτου κι απ’ την αρχή. Για να κάνει τι; Να κάθεται άπραγος στον θώκο. Δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζει τα πάντα ο υπουργός. Αρκεί να έχει την ευφυΐα να ακούει, να αφουγκράζεται, να σκέφτεται γύρω από πολύ σοβαρά εθνικά πράγματα».
• Τι υποκαθιστά τη μαύρη τρύπα του πολιτισμού;
«Η αναρχική ελληνική δημιουργία. Αυτά τα πυροτεχνήματα από ζωντανά παλλόμενα κύτταρα, που όμως θα έπρεπε να ενσωματωθούν σε μια πολιτισμική πολιτική ώστε να αναζωογονηθούν, να συνδεθούν σ’ ένα σύστημα γενικότερης λειτουργίας. Για μένα πολιτισμός σημαίνει ανάπτυξη. Υπάρχουν χώρες με ισχυρό πολιτιστικό τουρισμό κι ας μην έχουν προϊόν υψηλού επιπέδου. Αυτό όμως προϋποθέτει πολιτιστική διαχείριση. Εδώ τρομάξαμε να κρατήσουμε στο Φεστιβάλ έναν άνθρωπο σαν τον Γ. Λούκο. Και ακούσαμε τον ανεκδιήγητο Τζαβάρα να νίπτει τα χείρας του λέγοντας “εγώ είδα φως και μπήκα”. Σκέψου ότι μέχρι και ο Λιάπης πέρασε απ’ αυτό το πολύπαθο υπουργείο»…
• Η προσήλωση στη δουλειά εκτοπίζει το συναίσθημα οργής για τα πολιτικά σκάνδαλα που αποκαλύπτονται συνεχώς;
«Οργίζομαι, αλλά προσπαθώ να συγκρατούμαι. Ακούω ότι αν πέσει η τιμή του πετρελαίου, οι πλούσιοι θα αρχίσουν να θερμαίνουν τις πισίνες τους και αναρωτιέμαι πώς συνέλαβε αυτό το “επιχείρημα” ο υπουργός Οικονομικών… Πρέπει να γίνει επανεκκίνηση. Ενα μανιφέστο άρνησης όλων. Στο μηδέν. Προσωπικά δεν έχω κανένα πρόβλημα να περάσει η διακυβέρνηση της χώρας, τουλάχιστον τα κρίσιμα υπουργεία, στην Ευρώπη. Δεν θέλω να βλέπω κανέναν από όλους αυτούς που αποφασίζουν ξανά για την τύχη μας. Η τεράστια ανηθικότητα της πολιτικής, οι απάτες, η καταλήστευση και κατασπατάληση του δημόσιου χρήματος είναι ένα ατελείωτο γαϊτανάκι. Μαθαίνουμε ελάχιστα και από σπόντα».
• Τι μπορεί να κάνει ο πολίτης;
«Ατομικές “Οκτωβριανές” επαναστάσεις. Ο καθένας στον τομέα του να διεκδικεί σεβασμό για τον εαυτό του και για τον άλλον. Οι ιδεολογίες έχουν πεθάνει. Ο “υπαρκτός” σοσιαλισμός κατέστρεψε τα τελευταία προπύργια πολιτικής ουτοπίας. Μας απέμεινε η εξατομικευμένη ευθύνη, μήπως γίνει και συλλογική συνείδηση. Προσωπικά φέρομαι με τον τρόπο που θα ήθελα να μου φέρονται. Διεκδικώ τον σεβασμό, την ευγένεια, τη συνεννόηση. Θυμάμαι μια ιστορία που μου διηγήθηκε Ελληνας φορτηγατζής στη Γερμανία. Οδηγούσε στην εθνική οδό και αφηρημένος πέταξε ένα πακέτο από το παράθυρο. Μετά από αρκετά χιλιόμετρα τον σταμάτησαν και τον ανάγκασαν να επιστρέψει για να πετάξει το σκουπίδι εκεί που έπρεπε. Τέτοια πράγματα οφείλει να ελέγχει το πολιτικό σύστημα, η ίδια η δημοκρατία. Να σε υποχρεώσει να δείξεις σεβασμό».
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Το άθλιο αλισβερίσι του συνδικαλισμού
• Διδάσκετε στο Πανεπιστήμιο στη Θεσσαλονίκη. Πώς βλέπετε τους νέους;
«Βιώνουν την απόλυτα ψευδή ελευθεριότητα καταργώντας τις συνθήκες. Ομως χωρίς όρια, κι αυτό το διδάσκει η τέχνη πολύ καθαρά, δεν πας πουθενά. Δεν κινείσαι, κάνεις κύκλους στο ίδιο σημείο. Μόνο με περιορισμούς οδηγείσαι στην ελευθερία. Στη χώρα μας έχουν καταργηθεί όλων των ειδών οι συνθήκες. Η ευθύνη της Αριστεράς είναι μεγάλη. Μετέφερε τόσα χρόνια στις κυβερνήσεις τη βαθιά μετεμφυλιακή ενοχή και εκείνες έπεφταν στην παγίδα για να την εξαργυρώσουν. Υποχωρούσαν σε τυφλές διεκδικήσεις, με αποτέλεσμα ο συνδικαλισμός να γίνει επάγγελμα με μισθούς, εφάπαξ, δεν ξέρω μήπως χορηγούνταν και συντάξεις… Κι ύστερα θεωρητικοποιούν ιδεολογικά αυτό το αίσχος λέγοντας: “Δεν πειράζει, λεφτά του καπιταλισμού είναι”. Ενα άθλιο αλισβερίσι που διέβρωσε όλο το πολιτικό φάσμα».
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σκέψου δυο φορές πριν σχολιάσεις. Διαβάζεις ένα διαδικτυακό προσωπικό ημερολόγιο του οποίου η ανάγνωση ΔΕΝ είναι υποχρεωτική. Βαριέμαι τ' ανούσια μπλα μπλα και δαγκώνω όταν μου χαλάνε την ησυχία. Θα μπορούσα να έχω κλείσει τον σχολιασμό αλλά ακόμα νομίζω πως υπάρχουν κάποιοι που όντως έχουν κάτι να πουν κι εύχομαι να είσαι ένας από αυτούς αλλά οι πιθανότητες είναι λίγες και γι αυτό σου λέω: Για να μην σε φάει η μαρμάγκα σκέψου δυο φορές πριν σχολιάσεις, σαν να δίνεις εξετάσεις. Αλλιώς άστο καλύτερα!