Αντέγραψα τους υπότιτλους του 2ου μέρους του φιλμ, επειδή θέλω να υπάρχει κάπου γραμμένο ολόκληρο αυτό το κείμενο που το βρήκα πάρα πολύ ενδιαφέρον. Ερεθίζει τη σκέψη να πάει πιο πέρα, να ξεφύγει από το κλουβί όπου υποχρεωνόμαστε να ζούμε...
Το κομμάτι αυτό του φιλμ δεν έχει ήχο, οι λόγοι εξηγούνται εδώ. Ξεκινά με εικόνες που μεταφέρουν το θεατή στον κόσμο που περιγράφει ο George Orwell στο βιβλίο του "Homage to Catalonia". Πάμε κι εμείς να επισκεφτούμε αυτό τον κόσμο και μετά να συνεχίσουμε ...
Στα κουρεία υπήρχαν αναρχικές ανακοινώσεις. Οι περισσότεροι κουρείς ήταν αναρχικοί, διασαφηνίζοντας επίσημα ότι οι κουρείς δεν ήταν πλέον σκλάβοι. Στους δρόμους υπήρχαν έγχρωμες αφίσες, που απευθύνονταν στις πόρνες, ώστε να σταματήσουν να είναι πόρνες. Οι αναρχικοί ήταν ακόμα σε έναν εικονικό έλεγχο της Καταλνίας και η επανάσταση ήταν ακόμα σε πλήρη ταλάντευση. Ηταν η πρώτη φορά στη ζωή μου που ήμουν σε μια πόλη όπου η εργατική τάξη είχε την διαχείριση. Κάθε κατάστημα και καφετέρια είχαν μια επιγραφή που έλεγε ότι ήταν κολλεκτιβοποιημένη. Ακόμα και οι λουστραδόροι ήταν κολλεκτιβοποιημένοι. Οι σερβιτόροι και οι εργαζόμενοι των καταστημάτων σε κοίταζαν στο πρόσωπο και σου συμπεριφέρονταν ως ίσοι. Οι δουλικές, ακόμα και εθιμοτυπικές, μορφές ομιλίας είχαν εξαφανιστεί σε πολύ λίγο χρόνο. Κανένας δεν έλεγε το "κύριε" ή το "Δον" ή ακόμα και το "Εσείς". Ο καθένας καλούσε τον άλλο "Σύντροφο" και "Εσύ", και έλεγε "Σε χαιρετώ" αντί του "Καλημέρα". Εβλεπες πολύ λίγους άπορους ανθρώπους και κανέναν επαίτη, εκτός από τους τσιγγάνους. Προπάντων, υπήρχε η πίστη στην επανάσταση και στο μέλλον, ένα συναίσθημα να έχει ξαφνικά προκύψει σε μια εποχή της ισότητας και της ελευθερίας. Τα ανθρώπινα όντα προσπαθούσαν να συμπεριφερθούν ως ανθρώπινα όντα, και όχι ως ο τελευταίος τροχός της αμάξης στην καπιταλιστική μηχανή.
Μετά από αυτές τις ιδανικές εικόνες του κόσμου, ακολουθούμε τη σκέψη του ομιλητή, που νομίζω ότι είναι ο Νόαμ Τσόμσκυ. Δεν είμαι σίγουρη πως μιλά αυτός από εδώ και περα, γιατί δεν υπάρχει ήχος. Αργότερα όμως, εμφανίζεται η εικόνα του και για τούτο υποθέτω ότι πιθανόν να είχε ξεκινήσει την ομιλία του από εδώ:
Ενα γρήγορο βλέμμα στην ιστορία αποκαλύπτει ένα μεγάλο ποσό κακίας και βασάνων στον κόσμο.
Καθ' όλη τη διάρκεια της ιστορίας οι άνθρωποι έχουν προσπαθήσει να προσδιορίσουν και να κατανοήσουν την αρχική αιτία αυτού.
Οι εξηγήσεις έχουν κυμανθεί από την διεφθαρμένη επιρροή των τεχνητών θεσμών, την εγγενή μοχθηρία της ανθρώπινης φύσης, ως τα έργα του διαβόλου και των κακών πνευμάτων, ή ορισμένων ομάδων όπως: οι Βασιλικες Οικογένειες, οι Καπιταλιστές, οι Κομμουνιστές, οι Ιδιοκτήτες Σκλάβων, οι Αθεοι, οι Θεϊστές, οι Εβραίοι, οι Μασόνοι, κλπ.
Ενώ θα ήταν αδύνατο να αποδοθεί όλο το κακό του κόσμου σε μια αιτία, φαίνεται να υπάρχει μια έννοια που είναι αρκετά κεντρική στις περισσότερες εκδηλώσεις αυτής: Η Ιεραρχία! (σημ. αυτό με εκπλήσσει γιατί έχω κάνει αρκετές φορές τη σκέψη ότι η ταξινόμηση των ανθρώπων είναι κάτι τι απάνθρωπο, η σχετική ταύτιση της σκεψης με ξαφνιάζει)
Μια μορφή οργάνωσης στην οποία οι άνθρωποι ή οι ομάδες είναι ταξινομημένες, ο ένας επάνω από τον άλλο σύμφωνα με μια θέση ή εξουσία.
Αυτό συνδέεται με την παραβίαση μιας βασικής ηθικής αρχής: Εκείνοι που έχουν ή επιδιώκουν περισσότερη δύναμη από τους άλλους, δεν εφαρμόζουν στους εαυτούς τους τα ίδια πρότυπα που εφαρμόζουν στους άλλους.
Προφανώς, κάποιος δεν μπορεί να πει ότι όλες οι μορφές εξουσίας είναι κακές. (σημ. εδώ δείχνει τη σχέση μητέρας-παιδιού και άλλες σχέσεις θετικές, όπως π.χ. γιατρού-ασθενή, κλπ)
Ιδιαίτερα η μη-εκμεταλλευτική, η επιχειρηματολογημένη και η υπεύθυνη εξουσία, που επιτρέπει στα άτομα να επιζήσουν και να αναπτυχθούν.
Εντούτοις, η ιεραρχική εξουσία συνδέεται περίπλοκα με την περιθωριοποίηση και την αποδυνάμωση εκείνων χωρίς εξουσία, σε μια έλειψη ελέγχου των ενεργειών και των πεπρωμένων τους, και σε μια επακόλουθη αιτιολόγηση της θέσης κάποιου πάνω στον ιεραρχικό κανόνα.
Αυτό, όχι μόνο ξυπνάει ένστικτα που προδιαθέτουν τους ανθρώπους στη σκληρότητα και την αδιαφορία, παρά το βάσανο των συνανθρώπων τους, αλλά παρεμποδίζει την τίμια επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων σε διαφορετικά επίπεδα εξουσίας, και μετατρέπει τους ανθρώπους σε υποτελείς - που να ακολουθούν διαταγές από τους ανωτέρους τους ανεξάρτητα από την επίδραση στους άλλους.
Δεδομένου ότι η εξελικτική βιολογία έχει αποδείξει ότι η "αμοιβαία υποστήριξη" είναι περισσότερο σημαντικη για την επιβίωση από τον ανταγωνισμό, δεν προκαλεί καθόλου έκπληξη ότι οι ογκώδεις δομές της ιεραρχίας και του ανταγωνισμού, που έχουμε δημιουργήσει στην πρόσφατη εκπολιτισμένη ιστορία, έχουν φτάσει τώρα να εκθέτουν σε κίνδυνο την επιβίωσή μας, καθώς και αυτήν πολλών άλλων ειδών. (σημ. Δεν έχω υπόψη μου κάποια σχετική μελέτη)
Στη σύγχρονη εποχή, εάν μετρήσουμε τον αριθμό των εγκλημάτων, για παράδειγμα, τον αριθμό των ανθρώπων που σκοτώνονται και το χρηματικό ποσό που κλέβεται από τους ιεραρχικούς θεσμούς των προνομιούχων, όπως τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις, και τα συγκρίνουμε με τους μικρότερους εγκληματίες, όπως τους ληστές τραπεζών, τους ειδεχθείς δολοφόνους, τις συμμορίες, τους ισλαμικούς τρομοκράτες, κλπ, τότε αυτά μεταξύ τους δεν είναι ούτε καν ίσα.
Επιπλέον, τα στοιχεία δείχνουν ότι, αντίθετα προς την κοινή πεποίθηση, οι θεσμοί της εξουσίας που διαμορφώνουν το νόμο δεν περιορίζουν την εγκληματική συμπεριφορά, αλλά στην πραγματικότητα προωθούν την αποξένωση, τη βία και την κοινωνικο-οικονομική ανισότητα, πράγματα τα οποία δημιουργούν τους περισσότερους από αυτούς τους μικρότερους εγκληματίες.
Πρόκειται για μια συνήθη υπόθεση, ότι κάθε άνθρωπος με σάρκα και οστά είναι ένα ηθικό πρόσωπο. Ξέρετε, έχουμε πάρει τα ίδια γονίδια, είμαστε λίγο πολύ ίδιοι. Αλλά η φύση μας, η φύση των ανθρώπων, επιτρέπει όλα τα είδη συμπεριφοράς. Εννοώ, καθένας από μας κάτω από μερικές περιστάσεις, θα μπορούσε να είναι ταυτόχρονα ένας χρήστης (σημ. "χειριστής" ήθελε να γράψει, νομίζω) θαλάμου αερίων και ένας Αγιος.
Θέλεις να κάνουμε το χωρισμό μεταξύ του θεσμικού και του ατομικού. Ετσι, η δουλεία για παράδειγμα, ή άλλες μορφές τυραννίας, είναι εγγενώς τερατώδεις. Αλλά τα άτομα που συμβάλλουν σε αυτά, μπορεί να είναι οι συμπαθητικότεροι τύποι που μπορείτε να φανταστείτε: γενναιόδωροι, φιλικοί, καλοί με τα παιδιά τους, ακόμα και συμπαθητικοί στους σκλάβους τους, που νοιάζονται για τους άλλους ανθρώπους. Εννοώ, σαν άτομα μπορούν να είναι ό,τιδήποτε. Αλλά στο θεσμικό τους ρόλο είναι τέρατα, επειδή ο θεσμός είναι τερατώδης.
Εσύ βλέπεις ένα πεινασμένο παιδί και μπορείς να κλέψεις το φαγητό του, αφού δεν υπάρχει κανένας αστυνομικός τριγύρω. Ομως πολύ λίγοι άνθρωποι θα το έκαναν. Εάν θα το έκαναν, τότε είναι πραγματικά άρρωστοι. Εννοώ, υπάρχουν μερικά παθολογικά άκρα. Αλλά οι κανονικοί άνθρωποι δεν θα συμπεριφέρονταν κάπως έτσι.
Συμπεριφέρονται όμως έτσι σε μια μεγαλύτερη κλίμακα, γιγαντιαία κλίμακα, αλλά είναι απληροφόρητοι για αυτό, και υπάρχει ένα τεράστιο σύστημα πολιτικής κατήχησης σχεδιασμένο για να τους καταστήσει απληροφόρητους για αυτό, και ακόμη και για να τους κάνει να νομίζουν ότι το πεινασμένο παιδί κλέβει από αυτούς, και οπότε εμείς είμαστε τα θύματα.
Δηλαδή, όλα αυτά σχετίζονται με την προπαγάνδα και την επιβολή στην πειθαρχία και την τάξη. και κάπως έτσι δουλεύει όλο αυτό.
- Και πώς στο καλό τόλμησε κάποιος εκεί έξω να κάνει πλάκα με τη Britney. Μετά από όλα όσα έχει βιώσει! *
Και αυτό φθείρει τον ηθικό χαρακτήρα. Σε αποτρέπει να εξετάσεις αυτό που εσύ κάνεις, ή αυτό που οι ηγέτες σου κάνουν και να έχεις ανησυχία για τους άλλους.
- Και τώρα αυτή δίνει τη μάχη για την κηδεμονία των παιδιών της.
Το βλέπετε αυτό όλη την ώρα. Κατ' αυτόν τον τρόπο, οι άνθρωποι μπορούν να είναι πολύ ηθικοί.
- Αυτή είναι άνθρωπος!
Αλλά αυτοί ενεργούν μέσα στις θεσμικές δομές κατασκευασμένων συστημάτων, στα οποία μόνον ορισμένες επιλογές είναι εύκολο να ακολουθηθούν.
______________________
ΣΗΜ.1. * οι φράσεις με μεγαλύτερα και italic στοιχεία εκστομίζονται από μια γυναίκα συγκινημένη, που κοιτάζει τη κάμερα κλαίγοντας σχεδόν, σε κατάσταση μεγάλης θλίψης και οργής, και διανθίζουν την ομιλία του Τσόμσκυ.
ΣΗΜ2. Μέσα σε παρενθέσεις και italic στοιχεία γράφω τις παρατηρήσεις μου για το κείμενο.
ΣΗΜ.3. Τονίζω με bold στοιχεία τις φράσεις που ενδιαφέρουν τη σκέψη μου.
ΣΗΜ.4. Το 2ο μέρος δεν έχει ήχο, δείτε τις εικόνες και τους υπότιτλους στα ελληνικά:
http://www.youtube.com/watch?v=30tCv3q53_k part -2
ΣΗΜ.5. Το 1ο μέρος, με υπότιτλους στα ελληνικά επίσης:
http://www.youtube.com/watch?v=RtU9-ToEBKo part -1