«είχαμε τους ζωόφιλους αποκτήσαμε και κηπουρούς»!

Επιτρέψτε μου να ζητήσω την γνώμη σας για λογαριασμό ενός φίλου, πού μου είπε την ιστορία του και ζήτησε την γνώμη μου, σαν περισσότερο ασχολουμένου με θέματα οικολογίας…

Ο ίδιος βρίσκεται σε ένα δίλλημα και δυστυχώς, όταν μου είπε την ιστορία του, ούτε εγώ έχω την δυνατότητα να τον συμβουλέψω …αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή…

Πριν μερικά χρόνια ό φίλος λοιπόν αυτός, αγόρασε ένα σπίτι στα βόρεια προάστια με σκοπό να προσφέρει στα παιδιά του μια πιο φυσική ζωή, με περισσότερους ανοιχτούς χώρους και ένα μικρό κηπάκι…

Δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να αγοράσει οικόπεδο και ανεξάρτητη μονοκατοικία και έτσι αγόρασε μια μεζονέτα κτισμένη σε ένα συγκρότημα κατοικιών. Εμπρός και πίσω είχε από ένα μικρό κηπάκι, γύρω στα 25 τετραγωνικά , που όμως με χαρά διαμορφώσανε και φυτέψανε και καμαρώνανε να το βλέπουν με τα χρόνια να ωριμάζει. Δεξιά και αριστερά ακουμπούσανε σε άλλα σπίτια και άλλα κηπάκια, αλλά αναγνώριζαν ότι και αυτό πού είχαν ήταν σημαντικό σε σχέση με το διαμέρισμα πού ζούσαν νωρίτερα..

Οι άσπροι μεγάλοι τοίχοι της μπροστινής και της πίσω πλευράς μάζευαν κρύο τον χειμώνα και ζέστη το καλοκαίρι και με την αντηλιά σε στράβωναν όταν καθόσουνα στο κηπάκι. Έψαξαν, ρώτησαν, διάβασαν και έμαθαν ότι υπάρχει η δυνατότητα ακόμα και για ένα σπίτι πού δεν είναι σχεδιασμένο να είναι βιοκλιματικό, να είναι πιο φιλικό με το περιβάλλον, με τρόπο πού θέλει ελάχιστα χρήματα και πολύ υπομονή..

Αν οι μεγάλες επιφάνειες των τοίχων «ντυθούν» με ορισμένα αναρριχητικά φυτά, τα οφέλη μπορεί να είναι πολλαπλά. Υπάρχει ένα φυτό , το σβάιτζ, το οποίο έχει την δυνατότητα να αναρριχάται χωρίς υποστηρίγματα πάνω στον τοίχο, μπορεί να φτάσει σε αρκετά μεγάλο ύψος ώστε να καλύψει όλο το ύψος μιας μονοκατοικίας δύο- τριών ορόφων. Έχει παχύ πράσινο φύλλωμα το καλοκαίρι και μειώνει δραστικά την θερμοκρασία του σπιτιού, σε σημείο να μην απαιτείται κλιματισμός και τον χειμώνα «ρίχνει» τα φύλλα του με αποτέλεσμα να αφήνει το ήλιο να ζεσταίνει τον τοίχο και να μην κρατά υγρασία. Επιπλέον σπάει την άχαρη ασπράδα με τα κλαδιά πού ταξιδεύουν στον τοίχο τον χειμώνα και προσφέρει μια όμορφη πρασινάδα το καλοκαίρι, χωρίς να απαιτεί χρήση ζωτικού χώρου πού τόσο λείπει…

Φύτεψε λοιπόν ο φίλος μια ρίζα σβάιτζ εμπρός και μια πίσω και περίμεναν πολλά χρόνια να μεγαλώσει και να απολαύσουν τα δώρα του…

Όταν έφτασε ο καιρός τα φυτά να «ντύσουν» πλέον όλο τον τοίχο, πριν προλάβουν να χαρούν .… άρχισαν τα προβλήματα…

Έρχεται μια μέρα ο γείτονας, πού τα σπίτια τους ακουμπάνε στο πλάι…

« Το φυτό σου έχει αρχίσει να προχωράει στον τοίχο μου…»

«Ωραία ,» λέει ο φίλος… «Σε λίγο καιρό θα έχετε και σεις την δροσιά του και την ομορφιά του…» και κάνει και το χωρατό « δεν θα σας ζητήσω ανταμοιβή για να το χαίρεστε και εσείς»

«Δεν κατάλαβες… Με ενοχλεί…»

Εμβρόντητος ο φίλος απαντά … «Ε… αφού σε ενοχλεί ότι έρχεται προς την πλευρά σου κόβε το..»

Πέρασε αρκετός καιρός και ο γείτονας δεν έκανε τίποτε για να περιορίσει το φυτό, ψυχράνθηκαν οι σχέσεις, έφυγε ο φίλος διακοπές και όταν γύρισε, αντί για καλωσορίσματα, ο γείτονας τον « άρπαξε από την μούρη»…

- Τι θα γίνει με το φυτό! Μου καταστρέφει τον τοίχο..

- Σου είπα ότι έρχεται από σένα κόφτο.

- Να το κόψεις εσύ, δικό σου είναι εσύ να το περιορίσεις….

Πήρε ανάποδες ο φίλος…. αλλά δεν είπε τίποτα…

Τι θα πει δικό μου, σκέφτηκε. Το φυτό είναι της φύσης . Εγώ απλά το φύτεψα κάποτε. Σαν τον πεύκο πού φύτεψε πριν σαράντα τόσα χρόνια ο μακαρίτης ο παππούς μου στα όρια του οικοπέδου στο εξοχικό… Έχει γούστο να ‘ρθει και εκεί ο γείτονας να μου ζητάει να μαζεύω τις πευκοβελόνες πού πέφτουν στο οικόπεδό του, ή να μου ζητήσει να μην περνούν τα κλαδιά του πεύκου τα όρια των οικοπέδων…

Και οι συκιές στο άλλο όριο… έχει γούστο να ‘ρθει και εκείνος ο γείτονας να μου ζητάει τα ρέστα γιατί τα σύκα που πέφτουν του χαλάνε τα πλακάκια… αμάν ξέχασα...και τα άλλα δένδρα πού είναι κοντά στα όρια… λες να ‘ρθουν οι γείτονες και από εκεί να μου ζητάνε να περιορίσω τις ρίζες γιατί τους ενοχλούν για τον ένα και τον άλλο λόγο… Συμφορά μου… Θα με αναγκάσουν να αποστειρώσω τον χώρο γύρω μου..θα με αναγκάσουν να ζω στην «καθαρή» έρημο πού ζούνε και αυτοί πού η χρησιμότητα του κήπου είναι να βολεύονται τα θηριώδη κλιματιστικά μηχανήματα…

Έφερε ο φίλος συνεργείο με σκάλες, έκοψε τις κλιματσίδες πού πήγαιναν κατά τον τοίχο του γείτονα… Οι σχέσεις ψυχράνθηκαν ακόμα περισσότερο …ένα καλημέρα κάπου κάπου το μούγκριζαν, άν έπεφταν μούρη με μούρη… αλλιώς έκαναν πώς δεν έβλεπαν ο ένας τον άλλο…

Όμως τα φυτά ανέπτυξαν το γενετικό τους κώδικα, πολύ πριν εμείς κόψουμε την γη σε ιδιοκτησίες και οικόπεδα και δεν έχουν μέσα στο DNA τους την πρόβλεψη να αναγνωρίζουν τα όρια της ιδιοκτησίας του «ιδιοκτήτη» τους… εδώ που τα λέμε δεν έχουν ιδιοκτήτη …ακόμα και η έννοια της ιδιοκτησίας τα αφήνει παγερά αδιάφορα….

Έτσι το φυτό, πιστό στις γενετικές του οδηγίες και αδιάφορο για τις δικές μας μικρότητες, ξανααπλώθηκε προς τον τοίχο του γείτονα, εκείνος πάλι δεν έκανε τίποτα να το περιορίσει και όταν απλώθηκε αρκετά… ξανακτύπησε..

- Τι θα γίνει με το φυτό ΣΟΥ…

- Τι θές να γίνει… μου αρέσει και το θέλω...Ότι βγαίνει από την πλευρά σου κόβε το..

- - Δεν είναι δική μου υποχρέωση να το περιορίσω… ούτε μπορώ να ανεβαίνω σε σκάλες ή να πληρώνω μεροκάματα… Μου καταστρέφει το σπίτι μου..αφού ακόμα και όταν το έκοψες ξαναήρθε πρέπει να το βγάλεις… Θέλω να βάψω τον τοίχο και θα πληρώσω παραπάνω για να βγάλω τα υπολείμματα του φυτού… και αν δεν το βγάλεις και ξανανέβει θα έχουμε άσκημα ξεμπερδέματα…. Και τέλος πάντων ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ ΚΑΛΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ και αυτός δεν είναι τρόπος να συνυπάρχει κάποιος με άλλους…

Προβληματίστηκε ο φίλος μου, τον πάτησε εκεί πού πονάει. Θεωρούσε πάντα ότι οι ενέργειές του και ο τρόπος πού ζει και δρα βοηθάει να υπάρχει ένα καλύτερο μέλλον ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ..Και για τους γείτονες. Όταν πηγαίνει με το ποδήλατο στην δουλειά του όποτε μπορεί, αντί με το αμάξι του, θεωρεί ότι οι άλλοι αναγνωρίζουν στη κίνηση του αυτή και το όφελος πού προσφέρει σε όλους.

Ε… όχι και να είμαι εγώ ο κακός γείτονας…

Έτσι σκέφτεται σοβαρά να κόψει, με πόνο ψυχής τα όμορφα σβάιτζ και να βάλει και μερικά κλιματιστικά, για να μπορεί να σταθεί στο εκτεθειμένο στον ήλιο σπίτι του το καλοκαίρι…

Με την αντηλιά δεν μπορεί να κάνει τίποτε, γιατί ο κανονισμός λέει ότι μόνο άσπρο μπορεί να το ξαναβάψει… θα πάρει και αυτός ένα ζευγάρι ¨επώνυμα¨ γυαλιά ηλίου, ή θα πάψει να κάθεται έξω… με τόση αντηλιά και με το κλιματιστικό μέσα το κηπάκι δεν θα είναι πια δροσερό…

Και ξέρει βέβαια ότι θα είναι πλέον κακός γείτονας ,για όλους τους κατοίκους του λεκανοπεδίου και της γής ολόκληρης, αφού θα καταναλώνει παραπάνω φυσικούς πόρους και θα ρυπαίνει με αέρια θερμοκηπίου για να κλιματίζει το σπίτι του, και …και …και

Αλλά όλοι αυτοί οι πολλοί, δεν του δημιουργούν πρόβλημα και εντάσεις κάθε τόσο…

Ο διπλανός πάντως θα θεωρήσει ότι έκανε ένα βήμα για να γίνει «καλός γείτονας», και ίσως και να σταματήσει να τον ενοχλεί..αν δεν συνεχίσει να «τρώγεται με τα ρούχα» του και να τον ενοχλούν όλα…

Αυτή είναι η ιστορία πού μου διηγήθηκε ο φίλος , φανερά προβληματισμένος, και ζήτησε την γνώμη μου… αλλά δεν ξέρω τι να του πω…

Ετσι, επειδή ξέρω ότι εδώ διαβάζουν πολλοί , πολύ πιο έμπειροι από εμένα και πιθανώς και κάποιοι πού ξέρουν και από νόμους και διατάξεις, γιατί το πράγμα μπορεί να φτάσει και εκεί για τον φίλο μου, θεώρησα καλό να μοιραστώ μαζί σας την ιστορία και να παρακαλέσω για την εμπεριστατωμένη γνώμη σας…

Ευχαριστώ εκ των προτέρων, και για λογαριασμό του φίλου μου…

Αυτό καλό μου ημερολόγιο είναι ένα κείμενο που βρήκα εδώ (κλικ) ενώ έψαχνα στον γούγλη για μια περίεργη ποικιλία καρύδια που θέλω να φυτέψω με σχετικά προβληματικές ρίζες που ναι μεν σπάνε βράχια αλλά γκρεμίζουν και μάντρες καλύβες και σπίτια. Για να μην το πολυλογώ το θέμα διάβασα το κείμενο και δεν μου έμεινε άντερο από τα γέλια!!! Έβαλα κι ένα grand marnier με τριμμένο πάγο και μια φέτα πορτοκάλι και το διάβαζα και το ξαναδιάβαζα, λύθηκα από τα γέλια. Αγαπητό μου ημερολογιάκι αυτό είναι σενάριο για καταπληκτική κωμωδία που θα είχε τίτλο «είχαμε τους ζωόφιλους αποκτήσαμε και κηπουρούς»! Το μεγαλείο της γελοιότητας (με την καλή την έννοια) οι ιεροί γελωτοποιοί σε πλήρη δόξα και τι δεν θα έδινα να είμαι στον απέναντι κήπο και να τους βλέπω να τσακώνονται για το αναρριχητικό στην μεσοτοιχία χαχαχαχα! Και στο τέλος (αν πάτε να διαβάσετε) αφού υπήρξαν προτάσεις όπως να βαφτούν οι τοίχοι με… καραβόχρωμα (χαχαχαχα δεν αντέχω λέμε!!!) την πλήρωσε το σβάιτζ το οποίο κι έκοψαν. Πονάει κεφάλι κόψει κεφάλι χαχαχα τύφλα να ‘χει ο Σαρλό!

Κι όλα αυτά διότι οι άνθρωποι είναι άσχετοι όχι μόνο από κηπουρική αλλά ούτε καν την φυσική ιστορία του δημοτικού δηλαδή! Αν αυτός που το φύτεψε αγαπούσε έστω λίγο την φύση θα μιλούσε με το φυτό αντί με τον άλλο τον αγράμματο ελληναρά γείτονα και δεν θα υπήρχε κανένα απολύτως πρόβλημα αλλά είπαμε… θεωρούμε την φύση άλογη απλά και μόνο επειδή είμαστε ηλίθιοι.

Σημειώνω λοιπόν πως έχει το πράγμα για να φανεί και το γελοίο της υπόθεσης. Το σβάιτζ είναι ένα εξαιρετικό αναρριχώμενο φυτό που δεν ριζώνει στις επιφάνειες που καλύπτει στηριζόμενο σε μικρές πολύ μικρές βεντούζες που απλώνει τακτικά ανά πεντάδες σαν το χταπόδι ένα πράγμα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δεν εισχωρεί στην πέτρα όπως ο κισσός και δεν την καταστρέφει αλλά ούτε χρειάζεται δεσίματα όπως η βοκαμβίλια συν του ότι αυτές οι μικρές βεντούζες είναι ξερές-νεκρές και ούτε ο ασβέστης δεν τις επηρεάζει, βεντουζάρουν κυριολεκτικά παντού αρκεί να μην είναι σαθρό.

Το φύλλωμά του είναι πυκνό μετατρέποντας το σπίτι σε δροσερή σπηλιά το καλοκαίρι αλλά ως φυλλοβόλο το αφήνει να λιάζεται και να στεγνώνει όλο τον χειμώνα. Τα δε πεσμένα φύλλα του αν δεν ,μαζευτούν κόκκινα καθώς πέφτουν το φθινόπωρο, γίνονται μέσα σ’ έναν μήνα καταπληκτικό λίπασμα για τον κήπο χωρίς να επηρεάζουν ιδιαίτερα την οξύτητα του εδάφους. Το καλύτερο όμως είναι πως όχι μόνο δεν μαζεύει τα κουνούπια αλλά τ’ απωθεί κιόλας! Είναι τέτοια η απόσταση του φυλλώματος από τον τοίχο (περίπου 10-15 εκατοστά) που ο αέρας κυκλοφορεί ελεύθερα από κάτω πράγμα ανυπόφορο για τα κουνούπια αλλά και γενικά τα έντομα πλην μελισσών στο ψιλό ψιλό υπόλευκο λουλουδάκι του, δεν κάθονται στα φύλλα του. Ούτε καν οι ακρίδες δεν τα τρώνε οπότε συμπεραίνω πως μάλλον έχουν κάποιο δηλητήριο αλλά το γεγονός παραμένει, διώχνει τα έντομα και δεν τ’ αφήνει να περάσουν ούτε το παράθυρο. Το μοναδικό ελάττωμα σ’ αυτό το φυτό εφόσον χρησιμοποιηθεί για κάλυψη τοίχου, είναι πως χρειάζεται οπωσδήποτε ανάποδο χωνί ενάμισι μέτρο πάνω από την ρίζα αλλιώς γίνεται… διάδρομος απογείωσης για τα ποντίκια αχρηστεύοντας την γάτα. Ούτε και τα ποντίκια όμως φωλιάζουν πάνω του ή κοντά του, απλώς απογειώνονται!

Και πάμε τώρα στο πρόβλημα με τους δύο κωμικούς των βορείων προαστίων που δεν πληρώνουν γεωπόνο.

Όπως όλα τα φυτά έτσι και το σβάιτζ ακολουθεί πορεία ανατολική νοτιοανατολική και όπως όλα τα αναρριχώμενα, ανοδική. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το συνορεύων ανατολικό σπίτι θα ντυθεί πριν ακόμα και από το δικό μας εκτός και αν το φυτέψουμε στην δυτική πλευρά του σπιτιού ή την βορειοδυτική, πράγμα το οποίο συστήνεται αλλά όχι σε όλες τις περιπτώσεις. Αν τώρα θέλουμε να του ανακόψουμε την πορεία προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση για οποιοδήποτε λόγο τότε ΔΕΝ ΤΟ ΚΛΑΔΕΥΟΥΜΕ!!! Κι εδώ είναι το μυστικό. ‘Οταν κλαδεύουμε ένα αναρριχώμενο σαν το σβάιτζ τότε το φυτό καταλαβαίνει ατύχημα και όχι ανάγκη αλλαγής κατεύθυνσης. Για το φυτό όλα πήγαιναν καλά μέχρι την στιγμή που ξαφνικά κλαδεύτηκε κι έχασε ένα κομμάτι του. Μέχρι τότε όμως όλα πήγαιναν καλά οπότε αυτό θα συνεχίσει προς τα εκεί βγάζοντας νέα κλαδιά και περισσότερα κάθε φόρα μέχρι να περάσει με τις ιδανικές συνθήκες. Το φυτό αντιλαμβάνεται το κλάδεμα ως ατύχημα, μ’ έφαγε μια κατσίκα, μ’ έκοψε ένας βράχος που έπεσε κλπ και συνεχίζει να προσπαθεί ακάθεκτο κι άσε τον άσχετο των βορείων προαστίων να προσπαθεί να μαζέψει τ’ ασυμμάζευτα. Αν θέλουμε να οδηγήσουμε ένα φυτό πρέπει να του δώσουμε να καταλάβει ότι προς τα εκεί που πάει οι συνθήκες δεν το ευνοούν.

Τι κάνουμε λοιπόν στο σβάιτζ; Απλά τραβάμε και ξεκολλάμε (όχι κόβουμε!) μια δυο φορές τον χρόνο και για δυο τρία χρόνια τις άκρες του φυτού προς τα εκεί που δεν θέλουμε να πάει. Τις τραβάμε τις ξεκολλάμε στα 20 εκατοστά και τις αφήνουμε να κρέμονται χωρίς να τις κόψουμε. Το φυτό έτσι καταλαβαίνει ότι προς τα εκεί δεν έχει που να πιαστεί και ψάχνει άλλο δρόμο από αλλού. Μετά από κανα μήνα οι άκρες που ξεκολλήσαμε ξεραίνονται και τότε ό,τι ξερό κρέμεται το κόβουμε προσέχοντας όμως να αφήσουμε δυο τρία εκατοστά ξερό μην κόψουμε ποτέ μέχρι το πράσινο αλλιώς θα ξαναδώσει μαρς! Τόσο απλά!