Τώρα που φορέσαμε όλοι μάσκες θα φανεί το πραγματικό πρόσωπο καθενός.

Τώρα που φορέσαμε όλοι μάσκες θα φανεί το πραγματικό πρόσωπο καθενός.

26 Οκτωβρίου 2010

Γυμνά πρόσωπα και προσωπεία

Από τους Βαγγέλη Μπέκα, Βασίλη Κ. Καλαμαρά, Αλέξανδρο Στεργιόπουλο

**Ουίλιαμ Μπάροουζ, Γυμνό γεύμα

μτφρ.: Γιώργος Μπέτσος, εκδόσεις Τόπος, σ. 375, ευρώ 19,30

«Μια παγωμένη στιγμή κατά την οποία όλοι βλέπουν τι υπάρχει στην άκρη του πιρουνιού». Αυτό είναι το νόημα του τίτλου για τον γερο-γκουρού της γενιάς των Μπιτ, Ουίλιαμ Μπάροουζ. Ενας τίτλος γέννημα της φαντασίας τού Τζακ Κέρουακ, ο οποίος δακτυλογράφησε μεγάλο μέρος από το χαοτικό υλικό του βιβλίου. Το γυμνό γεύμα δεν είναι ένα συνηθισμένο μυθιστόρημα. Για να είμαι πιο ακριβής, δεν είναι καν μυθιστόρημα με την κλασική έννοια του όρου. Είναι μια διαρκής βουτιά στο υποσυνείδητο ενός ευφάνταστου ομοφυλόφιλου ναρκομανή, ενός ανθρώπου απελευθερωμένου από ταμπού. Είναι όμως και η μάχη του Μπάροουζ με μια μάστιγα, με τις παραισθήσεις, με τον άλλο, άρρωστο εαυτό του.

Την περίοδο που γράφτηκε το βιβλίο ο Μπάροουζ ήταν χαμένος στην κόλαση των ναρκωτικών, είχε αποτραβηχτεί στην Ταγγέρη, ένα κοσμοπολίτικο κέντρο όπου σύχναζαν συγγραφείς που αναζητούσαν εμπειρίες, ομοφυλοφιλικό έρωτα και παραισθήσεις. Ο Κέρουακ και ο Γκίνσμπεργκ, που τον επισκέφτηκαν, βοήθησαν σημαντικά τον Μπάρουζ και το εκκεντρικό βιβλίο του. Ενα βιβλίο που πέρασε από πολλές περιπέτειες, άλλαξε πολλές φορές μορφή, αναζήτησε αποτυχημένα την έκδοση, μέχρις ότου δικαιώθηκε, κυνηγήθηκε, δικάστηκε και τη δεκαετία του '70 αποθεώθηκε, μαζί με το συγγραφέα του, ο οποίος έγινε σύμβολο για την επαναστατημένη ψυχεδελική γενιά. Το βιβλίο που κυκλοφόρησε τελευταία από τις εκδόσεις Τόπος είναι συμπληρωμένο με κείμενα που συμπεριλαμβάνονται για πρώτη φορά στα ελληνικά.

Το γυμνό γεύμα δεν είναι κείμενο για τον καθένα. Αρκετά συχνά γίνεται σκληρό, σχεδόν αποκρουστικό. Η ποιητική του αργκό, ο ρυθμός, η δύναμη των ακραίων σκηνών και το μαύρο του χιούμορ το κάνουν καυτό. Οι σεξουαλικές ιδιαιτερότητες, η διαστροφή και ο θάνατος τριγυρίζουν στα στενά της Διαζώνης πυρπολώντας τη φαντασία του αναγνώστη. Ο ολοκληρωτισμός απλώνεται παντού, μεταμφιέζεται, καταπιέζει, ελέγχει, απαγορεύει, επιτηρεί.

Το βιβλίο δεν διαθέτει κεντρικό πυρήνα, συγκεκριμένο πρωταγωνιστή, δεν έχει πλοκή. Δεν υπήρχε αυτή η πρόθεση από τον συγγραφέα, βάσει των όσων έχει πει ο ίδιος ο Μπάροουζ. Στόχος του ήταν να καταδείξει το «μαρτύριο της πρέζας», να τα βάλει με κάθε μορφή ολοκληρωτισμού. Κι αυτό το έκανε αναμειγνύοντας βιώματα της Ταγγέρης με το φανταστικό κόσμο που γεννούσαν μέσα του τα ναρκωτικά. Από τη μια ο ρεαλισμός: η αγωνία, η αναζήτηση, η ανατριχίλα πριν από τη δόση, οι λεπτομερέστατες πληροφορίες περί ναρκωτικών κι έπειτα, εντελώς ξαφνικά, βουτιά στο παραλήρημα, στ' όνειρο: ο κόσμος της Διαζώνης, η Φρίλαντ, η ΙΣΛΑΜ ΑΕ. Ενας τόπος γεμάτος «λούγκρες» και περίεργους μπάτσους, ένα σύμπαν στο οποίο όλες οι ακραίες φαντασιώσεις αποκαλύπτονται στο φως.

Στις σελίδες του βιβλίου παρελαύνουν ο Ασωτος, το Ντοκτόρι, διακινητές μαύρου κρέατος, εμπειρίες από νοσοκομεία αποτοξίνωσης και αναλυτική περιγραφή μεθόδων χρήσης ναρκωτικών ουσιών. Αγόρια κάνουν σεξ με αγόρια και αχαλίνωτα όργια με «γερασμένα πρεζάκια». Κρεμασμένα κεφάλια, γιάχε και μάγοι των φυλών. Κι όλα αυτά, με διαρκή κοψίματα και πηδήματα στην αφήγηση. Ο Μπάροουζ παραθέτει ακόμη σημειώσεις πάνω στον εθισμό και συμβουλές πώς να ξεκόψει κάποιος απ' την ηρωίνη· κείμενα συμπληρωματικά της όλης αφήγησης.

Μια ατμόσφαιρα σήψης αναδύεται από τις σελίδες του βιβλίου, μετα-ανθρώπινη και παρανοϊκή· ένα κείμενο που ξεχειλίζει από δύναμη και εικόνες. Ενα ευφυέστατο παραλήρημα που κατά τόπους γίνεται κραυγή αγωνίας.

Β. Μ.

Γυμνά πρόσωπα και προσωπεία | Τέχνες | Ελευθεροτυπία

Το συστήνω ανεπιφύλακτα όχι τόσο επειδή ο Μπάροουζ είναι ένας από τους πλέον αγαπημένους μου αλλά περισσότερο διότι μέσα του υπάρχει σε σπερματική μορφή το σήμερα σε όλο του το μεγαλείο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σκέψου δυο φορές πριν σχολιάσεις. Διαβάζεις ένα διαδικτυακό προσωπικό ημερολόγιο του οποίου η ανάγνωση ΔΕΝ είναι υποχρεωτική. Βαριέμαι τ' ανούσια μπλα μπλα και δαγκώνω όταν μου χαλάνε την ησυχία. Θα μπορούσα να έχω κλείσει τον σχολιασμό αλλά ακόμα νομίζω πως υπάρχουν κάποιοι που όντως έχουν κάτι να πουν κι εύχομαι να είσαι ένας από αυτούς αλλά οι πιθανότητες είναι λίγες και γι αυτό σου λέω: Για να μην σε φάει η μαρμάγκα σκέψου δυο φορές πριν σχολιάσεις, σαν να δίνεις εξετάσεις. Αλλιώς άστο καλύτερα!

Αναγνώστες

Η Ιδιοφυΐα του Πλήθους

Υπάρχει αρκετή προδοσία, μίσος, βία, παραλογισμός στο μέσο άνθρωπο για να προμηθεύσει οποιοδήποτε στρατό, οποιαδήποτε μέρα. Kαι οι καλύτεροι στο φόνο είναι αυτοί που κηρύττουν εναντίον του. Kαι οι καλύτεροι στο μίσος είναι αυτοί που κηρύττουν αγάπη. Kαι οι καλύτεροι στον πόλεμο είναι τελικά αυτοί που κηρύττουν ειρήνη. Eκείνοι που κηρύττουν θεό, χρειάζονται θεό. Eκείνοι που κηρύττουν ειρήνη, δεν έχουν ειρήνη. Eκείνοι που κηρύττουν αγάπη, δεν έχουν αγάπη.

Προσοχή στους κήρυκες, προσοχή στους γνώστες, προσοχή σε αυτούς που όλο διαβάζουν βιβλία, προσοχή σε αυτούς που είτε απεχθάνονται τη φτώχεια, είτε είναι περήφανοι γι' αυτήν, προσοχή σε αυτούς που βιάζονται να επαινέσουν γιατί θέλουν επαίνους για αντάλλαγμα, προσοχή σε αυτούς που βιάζονται να κρίνουν, φοβούνται αυτά που δεν ξέρουν, προσοχή σε αυτούς που ψάχνουν συνεχώς πλήθη γιατί δεν είναι τίποτα μόνοι τους, προσοχή στο μέσο άνδρα και τη μέση γυναίκα, η αγάπη τους είναι μέτρια, ψάχνει το μέτριο. Αλλά υπάρχει ιδιοφυΐα στο μίσος τους, υπάρχει αρκετή ιδιοφυΐα στο μίσος τους για να σας σκοτώσει, να σκοτώσει τον καθένα. Δεν θέλουν μοναξιά, δεν καταλαβαίνουν τη μοναξιά, θα προσπαθήσουν να καταστρέψουν οτιδήποτε διαφέρει από το δικό τους. Μη βρισκόμενοι σε θέση να δημιουργήσουν έργα τέχνης, δεν θα καταλάβουν την τέχνη, θα εξετάσουν την αποτυχία τους, ως δημιουργών, μόνο ως αποτυχία του κόσμου. Mη βρισκόμενοι σε θέση να αγαπήσουν πλήρως, θα πιστέψουν ότι και η αγάπη σας είναι ελλιπής και τότε θα σας μισήσουν και το μίσος τους, θα είναι τέλειο... Σαν ένα λαμπερό διαμάντι, σαν ένα μαχαίρι, σαν ένα βουνό, σαν μια τίγρη. Όπως το κώνειο. Η καλύτερη τέχνη τους...

Tσαρλς Μπουκόφσκι

Related Posts with Thumbnails