Διάβασα την πολιτική θέση του Ε.Α.Ρ. για το βιβλίο ιστορίας της έκτης δημοτικού και μιας και βλέπω πως τα αίσχη θέλουν αξιώματα και τείνουν να γίνουν δογματικές θέσεις για να πλασαριστούν σαν σοφίες (ή σοφιστίες;) και γνωρίζοντας την αμετροέπεια που διακρίνει τα στελέχη, ζήτησα από έναν ειδικό της ιστορίας αλλά και της διασκαλίας της να σχολιάσει αυτήν την «πολιτική θέση». Εγώ δεν διδάσκω ιστορία και θεώρησα σκόπιμο να μιλήσει κάποιος ειδικός.
Διαβάστε παρακάτω λοιπόν την απάντηση του καθηγητή ιστορίας Βαγγέλη Βουλγαράκη όταν του ζήτησα να σχολιάσει το κέιμενο και βγάλτε τα συμπεράσματά σας. Με μπλε (πρωην κίτρινα) γράμματα είναι οι θέσεις του Ε.Α.Ρ. και με πράσινα (πρώην λευκά) οι απαντήσεις του καθηγητή.
Εν τω μεταξύ όσοι θέλουν μπορούν να ακούν και το υπέροχο History Repeating by PROPELLERHEADS
Ο πανεπιστημιακός κ. Λιάκος φερ' ειπείν, εκ των ένθερμων υποστηρικτών του βιβλίου και το μέλος της συγγραφικής ομάδας Μαρία Ρεπούση καταθέτουν σε σχετική τους αρθρογραφία στο «Βήμα» ότι η ιστορία είναι η γνωριμία με το ξένο, το διαφορετικό, ενώ παράλληλα ιστορία είναι και οι πολλαπλές αντιλήψεις της πραγματικότητας! Πρόκειται για μία τραγική και ανιεπιστημονική τοποθέτηση που όζει εντονότατα μεταφυσική οσμή που ουδεμία σχέση μπορεί να έχει με μία επιστήμη σαν κι αυτή της ιστορίας! Μία επιστήμη που έχει ως θεμελιώδη εργαλεία της την παράθεση και διασταύρωση των πηγών, την απόδειξη, την τεκμηρίωση πάνω σε ντοκουμέντα. Σύμφωνα με την αντίληψη της κ. Ρεπούση, υπάρχουν τόσες ιστορίες όσες και οι θεάσεις κάποιου γεγονότος! Όσες αφηγήσεις τόσες και οι ιστορικές πραγματικότητες! Καταργείται λοιπόν η αξιολόγηση των πηγών, υποβαθμίζεται η σημασία του ελέγχου της πιστότητάς τους κι καθένας νομιμοποιείται να πλασσάρει ως ιστορία οτιδήποτε, αρκεί αυτό να έχει κάποιο οσοδήποτε αμφιλεγόμενο σημείο αναφοράς! Με άλλα λόγια, η αντικειμενική πραγματικότητα κατά τους ακολουθούντες αυτήν την αντίληψη είναι μία φενάκη και κατά συνέπεια ο όρος εγκυρότητα πρέπει να αφερεθεί από το λεξιλόγιο των ιστορικών!
Ο αρθρογράφος προφανώς δεν είναι ενημερωμένος, η ίσως δεν έχει πλήρως αντιληφθεί την ερμηνευτική προσέγγιση βάση της οποίας δύνανται περισσότερες της μιας ερμηνείες ακόμα και μετά την πλήρη τεκμηρίωση επιχειρημάτων και διασταύρωση πηγών, λόγω του ότι η ιστορία δεν αποτελεί επιστήμη αλλά τέχνη (art, discipline), τουλάχιστον εν αντιθέσει με την παλαιά ποσιτιβιτιστική άποψη της τέλειας και ολοκληρωμένης κατανοήσεως ενός ιστορικού θέματος κατ’ απόλυτον τιμή.
Με άλλα λόγια, υπάρχει μια διαφορά σημασίας μεταξύ του όρου «επιστήμη» στην Ελληνική γλώσσα και του αντίστοιχου στην Αγγλική. Ο πιο κατάλληλος όρος για την Ελληνική ορολογία θα ήταν «ακαδημαϊκή προσέγγιση» παρά «επιστήμη.» Διότι επιστήμη, τουλάχιστον όπως έχει ανακαλυφθεί ο όρος και η επιστημολογική προσέγγιση από την εποχή του Διαφωτισμού και ιδιαίτερα από τη Γαλλική μεταεπαναστατική εποχή, είναι η ενασχόληση με θέματα των οποίων η έρευνα δύναται να αποδώσει σχετικώς πολύ πιο ακριβή και παγκοσμίως αποδεκτά αποτελέσματα, όπως πχ η φυσική, από ότι θα απέδιδε η έρευνα θεμάτων αποτελούμενων από τόσους αστάθμητους παράγοντες, πχ, στην κοινωνιολογία, όπου η προσέγγιση , όσο στατιστικώς τεκμηριωμένη και να είναι, δεν παύει από το να γίνεται θέμα ερμηνείας. Ένα κοινωνικο σύνολο, πχ, δεν λειτουργεί με μαθηματική ακρίβεια όπως ένα σύνολο αριθμών η ένα σύνολο σωματιδίων. Οι αστάθμητοι παράγοντες είναι άπειροι σε σχέση με μια βιοχημικής η φυσικής φύσεως έρευνα. Σίγουρα uncertainty υπάρχει σε κάθε τέτοια ακαδημαϊκή έρευνα. Όμως η διαφορά μεταξύ ανθρωπιστικών «επιστημών» (humanities) και επιστημών (sciences) έγκειται στο ότι οι δεύτερες παράγουν αποτελέσματα και συμπεράσματα απείρως πιο επαναλήψιμα (repeatable) και απλούστερα (simpler) ούτως ώστε να δύνανται να εκφράζουν έναν κατά πολύ μεγαλύτερο βαθμό σιγουριάς ως προς την δημοσίως αποδεδειγμένη επανάληψη των αποτελεσμάτων αυτών.
Δεν θα πήγαινα τόσο μακριά όσο να μιλούσα υπέρ της μεταμοντερνιστικής προσεγγίσεως της πολιτικής επιστήμης και της ιστορίας. Άλλωστε, ένας τέτοιος προσδιορισμός , εκ φύσεως της εν λόγω προσεγγίσεως, αντιμετώπιζε πάντοτε μεγάλα εμπόδια. Σίγουρα ένα γεγονός έγινε ακριβώς όπως έγινε. Δεν υπάρχουν διαφορετικές «πραγματικότητες» μιας κάποιας νουβέλας επιστημονικής φαντασίας όπου ένα ιστορικό γεγονός λαμβάνει χώρα για κάποιον ενώ παραμένει απραγματοποίητο για κάποιον άλλο παρατηρητή. Ούτε νομίζω ότι οι εισηγητές του βιβλίου της ιστορίας της Έκτης Δημοτικού ανέφεραν κάτι τέτοιο. Όμως ένα ιστορικό γεγονός έχει όντως πολλές μα πάρα πολλές ερμηνείες, ανάλογα με μεγέθη και αξίες μη απόλυτα και παγκοσμίως προβλεπόμενα και επαναλήψιμα. Ένας θάνατος είναι πάντα ένας θάνατος και αυτό είναι σίγουρο. Όμως ένας θάνατος δεν μπορεί να είναι παγκοσμίως ένα έγκλημα και όχι μια άμυνα όταν αναφερόμαστε σε κοινωνικές ομάδες ορμώμενες από δικές τους παραδόσεις και ιστορικές ερμηνείες, και επίσης ορμώμενες μέσα από περιβαλλοντολογικά και κοινωνικά πλαίσια. Ένας μαχητής για την ελευθερία της Άλφα παράταξης ειλικρινά πιστεύει ότι ο χαμός της οικογένειας του από μαχητή της Βήτα παράταξης αποτελεί έγκλημα, όσο και να απολογείται ο Β ότι επρόκειτο για collateral damage. Ίσως τα συμφέροντα αρχηγών η ακόμα και elite groups όντως να είναι culpable (ένοχοι) για τέτοιου είδους collateral damage Όμως ο μαχητής του παραδείγματος μας δεν μπορεί, εκ των πραγμάτων, να την αναλύσει αυτήν την εκδοχή. Αυτός λειτουργεί βάσει «νόμων» εντελώς διαφορετικής κλίμακας από εκείνη της οποίας οι νόμοι διέπουν σχέσεις μεταξύ χώρες και διεθνή συμφέροντα. Δεν υπάρχει Grand Unifying Theory (a theory of everything) ούτε στην ιστορία ούτε στην κοσμολογία.
Παρόλα αυτά , οι καταστροφές, οι συγκρούσεις, οι συμφορές, λαμβάνουν χώρα λόγω κινητοποιήσεως μεγάλων συνόλων τα οποία αποτελούνται από μέλη όπως οι μαχητές Άλφα και Βήτα του παραδείγματος μας. Η κατάσταση γίνεται αδύνατη οποιασδήποτε ελπίδας για τέλεια μονομερή ερμηνεία όταν θυμόμαστε ότι οι εν λόγω μαχητές μάλλον δεν είναι ούτε καν πρώτης γενεάς χαρακτήρες στο ιστορικό δράμα που διαδραματίζεται αλλά άκρως κοινωνικοποιημένοι (socialized, conditioned through socialization) απόγονοι κάποιων προγενέστερων χαρακτήρων. Σε τέτοιες καταστάσεις, το αίσθημα της αδικίας και της οργής είναι σχεδόν έμφυτα χαρακτηριστικά μελων μιας κοινωνίας της οποίας η συλλογική πλέον ταυτότητα εξαρτάται από την αντιπαράθεση της με της κοινωνία της αντίπερα όχθης.
Για τους παραπάνω λόγους, το σημειο του αρθρογράφου κατά το οποίο «η αντικειμενική πραγματικότητα κατά τους ακολουθούντες αυτήν την αντίληψη είναι μία φενάκη και κατά συνέπεια ο όρος εγκυρότητα πρέπει να αφερεθεί από το λεξιλόγιο των ιστορικών!» είναι μια ατυχής παρεξήγηση θεωριών ιστοριογραφίας τις οποίες ο αρθρογράφος εμφανώς αγνοεί.
Επίσης, το φαινόμενο βία εξοβελίζεται από την παρουσίαση της ιστορίας. Οι φανατικοί υποστηρικτές του βιβλίου λένε ότι το βιβλίο αυτό δε στάζει αίμα. Ότι οι παρουσιάσεις των ιστορικών γεγονότων που περιγράφουν βίαια γεγονότα που συντηρούν και αναπαράγουν μίση μεταξύ διαφόρων λαών πρέπει να είναι απορριπτέες κι επομένως, η διδασκαλία πρέπει να γίνεται στην κατεύθυνση της άμβλυνσης των παθών μεταξύ των λαών και του πλησιάσματός τους...... .Γιατί άραγε αυτή η πρεμούρα με τη βία;
Μια και κρίνω τις βάσεις του αρθρογράφου επάνω στις οποίες στηρίζει την κριτική του εναντίον του βιβλίου της Έκτης Δημοτικού, και όχι το αν το βιβλίο το ίδιο έχει έγκυρες η άκυρες πληροφορίες, θα πρέπει να σημειώσω ότι η βία όντως αποτελεί τμήμα της ιστορικής πραγματικότητας και φυσικά της ζωής, και έτσι μια κάποια αναφορά σε αυτήν είναι αναμενόμενη, στον τρόπο φυσικά που αρμόζει σε ένα μάθημα για παιδικές ηλικίες. Παρόλα αυτά το ερώτημα σχετικά με την εν λόγω ηλικία και το μάθημα της ιστορίας είναι «ποιος είναι ο στόχος? Η πληροφόρηση των παιδιών? Ή η ετοιμασία τους μπροστά στο φαινόμενο που λέγεται ζωή και διεθνής κοινότητα?» Είναι άλλο πράγμα να μαθαίνουμε στα παιδιά μας ότι οι παππούδες τους δολοφονήθηκαν από τους γείτονες μας, και άλλο να μαθαίνουν ότι έγινε μια καταστροφή στη Σμύρνη η οποία, τελικώς ήταν αυτό ακριβώς: μια καταστροφή. Όχι μια δολοφονία, ένα ξεκλήρισμα, ένας ξεριζωμός, αλλά μια ακόμα ανθρώπινη καταστροφή την οποία προσπαθούμε να μαθαίνουμε στα παιδιά μας να αποφεύγουν πρωτίστως με το να μπορούν να μένουν ανεπηρέαστα από συναισθηματισμούς και οργή.
Φυσικά και ο μαθητής της ιστορίας θα μάθει για τη γενοκτονία των αρμενίων, για την προσφυγιά των ελλήνων της μικράς Ασίας κλπ. Για να μπορέσει όμως να τα προσεγγίσει αυτά τα θέματα νηφάλια, ως ανεξάρτητος παρατηρητής (στην ηλικία στην οποία μια τέτοια προσέγγιση δύναται να αρχίσει να διαμορφώνεται και να εξελίσσεται) θα πρέπει να έχει περάσει μια πορεία στην παιδική του ηλικία των χρόνων του δημοτικού στην οποία πορεία δεν γαλουχήθηκε το αίσθημα του «εμείς εναντίον εκείνων» αλλά το αίσθημα του «όλοι μας, ΚΑΙ εμείς ΚΑΙ εκείνοι ζούμε στην ίδια περιοχή, έχουμε τις ίδιες ανάγκες, και υποφέρουμε από τις ίδιες αδυναμίες, φόβους και παρεξηγήσεις.» Μπορεί να μην είναι ευτυχής η ιδέα του συνωστισμού στο Λιμάνι της Σμύρνης, αλλά άλλο τόσο άτυχης θα ήταν, για την ηλικία των παιδιών του Δημοτικού, η ιδέα της εκτελέσεως. Διότι ένα παιδί δημοτικού, έχοντας τέλεια γνώση της εξάρτησης του από την οικογένεια του και το περιβάλλον του, συμπεριλαμβανόμενου φυσικά και του κοινωνικού και ευρύτερου εθνικού του πλαισίου, δεν μπορεί να εκλάβει μια τέτοια εκτέλεση προγόνων ως οτιδήποτε άλλο από μια δαιμονική πράξη άσπονδων απάνθρωπων εχθρών.
Μιας και η συγγραφική ομάδα όπως είναι ολοφάνερο πρόσκειται πολιτικά στη λεγόμενη ανανεωτική ή «μοντέρνα» αριστερά, θα θέλαμε να τους υπενθυμίσουμε τα ίδια τα λόγια του Μαρξ για τη βία, τα οποία και είναι πέρα για πέρα αληθινά. «Η βία είναι η μαμή της ιστορίας» έγραψε ο μεγάλος αυτός φιλόσοφος. Μπορούν αλήθεια οι καλοί συγγραφείς και οι υποστηρικτές τους να αναφέρουν ένα έστω παράδειγμα που η διαδοχή του παλαιού από το νέο έγινε δίχως βία; Μία έστω ρήξη με κατεστημένες καταστάσεις, μία επανάσταση, ένα καινούριο κεφάλαιο στη ιστορία κάποιου έθνους που η σχετική ανατροπή της καθεκυστυίας τάξης δε συνδυάστηκε με βία;
Ο διαχωρισμός της πρώην Τσεχοσλοβακίας στις δύο σημερινές κρατικές οντότητες. Η αναίμακτη επανάσταση , γνωστή ως Glorious Revolution του1688—89 στην Αγγλία, η επιστροφή του Hong Kong από τη Βρετανία στην Κίνα το 1997........
Φυσικά και κάθε χώρα έχει στο ιστορικό της πολλές περιπτώσεις βίας, και, ως τέτοια οντότητα, η χώρα αυτή μπορεί να λεχθεί ότι φτάνει ακόμα και σε μια αναίμακτη κατάσταση ως μια χώρα η οποία έχει φτάσει μεχρι εκεί μέσα από αιματηρές συγκρούσεις του παρελθόντος. Όμως αυτό δεν αναιρεί το ότι υπήρξαν και υπάρχουν , όποτε μπορούν και να ΞΑΝΑ υπάρξουν, στιγμές κατά τις οποίες οι οιαδήποτε χώρα η λαός μπορεί να καταφέρει κάτι το καινούριο χωρίς την πιστή προσήλωση στο αιματηρό της/του παρελθόν.
Το ότι οι προϊστορικοί μας πρόγονοι θεωρούσαν δεδομένο το άνοιγμα κεφαλιών της αντίπαλης αγέλης ως την μόνη έκφραση κοινωνικών σχέσεων δε αποτελεί ντετερμινιστικό νόμο πίστης ακολουθίας όλων των μετέπειτα ειδών, από τον Cro-Magnon μεχρι τον Homo Sapiens.
Δεν μπορεί να είναι λοιπόν το θέμα μας εάν τα βιβλία ιστορίας πρέπει να στάζουν με αίμα, αλλά η συνειδητοποίηση εν αρχή και η συμφιλίωσή μας εν τέλει με την πραγματικότητα που λέει ότι η ανθρώπινη ιστορία είναι γεμάτη με βίαιες συγκρούσεις από τις οποίες ξεπηδά το νέο στη θέση του παλαιού και ξεπερασμένου.
Όπως ανέφερα παραπάνω , αυτό δεν πρέπει να ειδωθεί ντετερμινιστικά αλλά ως κάτι που μπορεί να εξελιχθεί και ακόμα και να καταργηθεί. Και για να φτάσει ένας ιστορικός παρατηρητής να δέχεται τη δυνατότητα αυτή (ιστορικώς αποδεδειγμένη στα ένα – δυο παραδείγματα που ανέφερα πριν λίγο) θα πρέπει ως παιδί δημοτικού να μαθαίνει περισσότερο το ότι το ανθρώπινο είδος είναι ένα, με τις ίδιες ανάγκες, τους ίδιους φόβους, τις ίδιες παρεξηγήσεις, και τις ίδιες δυνατότητες εξελίξεως.
Για να φέρω ένα άλλο παράδειγμα, ας αναφερθώ στη γνωστή απάντηση που δεχόμαστε ως παιδιά , για το ότι η γιαγιά μας έχει «μετακομίσει» σε ένα άλλο, ομορφότερο μέρος, κοντά σε μια άπειρη και γεμάτη αγάπη θεϊκή οντότητα. Είναι σίγουρο το ότι το παιδί θα μάθει κάποτε την πραγματικότητα του θανάτου. Και σίγουρα δε χρειάζεται να δει το θάνατο αρνητικά , η να αγκιστρωθεί αναγκαστικά σε μια παράλογη θρησκευτική προσέγγιση για την επούλωση των όποιων τραυμάτων που ίσως να του δημιουργήσει μια τέτοια συνειδητοποίηση. Κάλλιστα κάποιος μπορεί να προσεγγίσει το θέμα από μια αγνωστικιστική η ακόμα και άθεη βάση. Ένα μικρό παιδί όμως δε χρειάζεται να ακούσει ότι η αγαπημένη του γιαγιά δεν υπάρχει πλέον και ότι το μόνο που ακολουθεί το θάνατο είναι η λήθη. Το ότι δεν περιγράφουμε πλήρως και γραφικά στο παιδί την διαδικασία της αργής και αγωνιώδους λήξεως της ζωής αλλά απλώς του λέμε ότι το αγαπημένο του, και αναγκαίο για αυτό, πρόσωπο απλά έπαψε να υπάρχει για ΠΑΝΤΑ δεν θα προσφέρει κάποια ομαλή και νηφάλια συνειδητοποίηση του παιδιού για το θέμα αυτό.<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><!--[endif]-->
Έτσι γίνονταν πάντοτε, έτσι γίνεται στις μέρες μας και έτσι θα γίνεται και στο μέλλον.
Δυστυχώς τέτοιες εκφράσεις καθιστούν οποιαδήποτε συζήτηση αναφορικά με την ιστορία αδύνατη. Τέτοιες εκφράσεις προσφέρθηκαν ως αποδοκιμασίες στο «παράλογον» όπως είχε θεωρηθεί (και θεωρείται και σήμερα σε πολλές περιοχές και κουλτούρες) τέτοιων κοινωνικών νεωτερισμών όπως τα ΑΤΟΜΙΚΑ δικαιώματα, το affirmative action, ακόμα και η χειραφέτηση των γυναικών στην Αγγλία και την Αμερική πριν και μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Στη Βικτοριανή εποχή δε, η θέση της γυναίκας είχε επισήμως εκφραστεί ως «φυσικά» κατώτερη εκείνης του ανδρός για πολλούς λόγους, οι οποίοι λόγοι ήταν βέβαια ατυχείς ως επιχειρήματα (για παραδείγματα παρακαλώ ζητήστε μου στοιχεία και θα χαρώ να τα παραθέσω. Το θέμα είναι πάρα πολύ γνωστό στην ιστορία και στην Βικτοριανή Λογοτεχνία).
Εάν πάλι κάποιος επιμένει να θεωρεί ότι διδάσκοντας μία εικόνα εντελώς ψευδή επιτελεί ευγενές εκπαιδευτικό έργο, πέραν του ότι εισάγει λάθος πληροφορίες σε παιδικούς νόες άρα και άχρηστη γνώση,
Μια και σχολίασα ήδη τέτοιες εκφράσεις, δεν θα επεκταθώ, παρά μόνο εδώ για να συμπληρώσω ότι η εξίσωση «ψευδούς» πληροφορίας με «άχρηστη» γνώση είναι τόσο ατυχής όσο και το προηγούμενο απόσπασμα. Δεν είναι ψευδής η πληροφορία που προσφέρεται σε νεαρά παιδία τάξεων δημοτικού. Είναι μερική. Είναι λογοκριμένη, edited. Είναι κάτι παρόμοιο, η μάλλον ανάλογο (φυσικά και όχι εντελώς όμοιο) με το είδος της ξένης γλώσσας που μαθαίνουμε στις πρώτες τάξεις του μαθήματος, ή τα πρώτα μαθήματα κινήσεως μιας ς τέχνης η ενός αθλήματος. Στην ρεαλιστική του μορφή και διεξαγωγή, η τέχνη ή το άθλημα δεν μοιάζουν καθόλου με τα πρώτα, βασικά μαθήματα. Όχι μόνον αυτό αλλά , πολύ χειρότερα, αν κάποιος επιχειρήσει να εφαρμόσει αυτά που έμαθε στα πρώτα μαθήματα σε ένα αγώνισμα υψηλής στάθμης, τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά. μέχρι στιγμής διακρίνω απολυτότητα στις εκφράσεις του αρθρογράφου χαρακτηριστική του ΥΣΕΕ, του οποίου τα μέλη συνέγραψαν το εν λόγω άρθρο. Η πραγματικότητα είναι πάντοτε πολύπτυχη.
Είμαστε απόλυτα αντίθετοι σε κάθε είδους χειραγώγηση. Θεωρούμε ότι είναι αδιανόητη η εκπαιδευτική πρακτική της εξυπηρέτησης σκοπιμοτήτων έστω κι αν κατ' επίφασιν οι σκπιμότητες αυτές αυτοδηλώνονται ως ευγενείς.
Ασχέτως με το θέμα της ιστοριογραφίας, η φράση αυτή μου ακούγεται κατά τι ανειλικρινής, δεδομένων των ψευδών ανακοινώσεων αναφορικά με το ότι το ΥΣΕΕ και το ΕΑΡ δεν είναι συνδεδεμένα οργανωσιακά, και δεδομένων των βίαιων, σε διαδικτυακό βέβαια επίπεδο, φιμώσεων κάθε συζητήσεως περί ΕΑΡ στην ενότητα πολιτικής συζητήσεως του ΥΣΕΕ λίγο πριν κλειδωθεί ολόκληρη η αγορά προς όλους πλην τα μέλη του ΥΣΕΕ. Κλείνω την παρένθεση.
Αυτή άλλωστε είναι και η βασική διαφορά ενός εκπαιδευτικού ιστορικού από έναν μη εκπαιδευτικό ιστοριογνώστη.
Είναι χιουμοριστικό το ότι ο λόγος αυτός προέρχεται από έναν μη εκπαιδευτικό ιστορικό γνωστή.
Γιατί η ιστορία είναι μία επιστήμη προσιτή σε όλους και μπορεί οποιοσδήποτε να ασχοληθεί με τη μελέτη της δίχως να εισέλθει σε ανάλογα ακαδημαϊκά μονοπάτια.
Αυτό είναι και το πρόβλημα τόσο του αρθρογράφου όσο και των οργανισμών στους οποίους ανήκει (ΕΑΡ και ΥΣΕΕ). Κύριε Πρανδεκα, πέρα από την πληροφορία που σας έδωσα στην αρχή του σχολιασμού μου εδώ περί επιστήμης και ακαδημαϊκής έρευνας, θα ήθελα φιλικότατα και ειλικρινά να σας ξανά επιστήσω την προσοχή, όπως τότε παλιά και στην αγορά του ΥΣΕΕ, ότι η πειθαρχημένη έρευνα της ιστορίας είναι η μόνη δυνατότητα για αληθινή και έγκυρη έρευνα της ιστορίας. Δεν υπάρχει ακαδημαϊκός και μη ακαδημαϊκός ιστορικός συγγραφεύς, παρ' όλους τους αυτολαμβανόμενους τίτλους ηγετικών σας στελεχών. Ο ιστορικός είναι ένας: εκείνος ή κείνη που ασχολείται ακαδημαϊκά με το θέμα. Αυτό σημαίνει μελέτη. Ο αναγνώστης ιστορικών συγγραμμάτων δεν κάνει τίποτα άλλο από το να λαμβάνει παθητικά ορισμένες ερμηνείες ιστορικών γεγονότων, έστω και αν οι ερμηνείες εκείνες είναι οι ορθές και οι πιο έγκυρες.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Η διαδικασία της ιστορικής μελέτης της ιστορίας , χονδρικώς, έχει ως εξής: για όλους εκτός ίσως από τον Αδάμ, την Εύα η οποιουσδήποτε πρωτο ανθρώπους της προϊστορίας, υπάρχει ένα διεθνές πλαίσιο, μια διεθνής ακαδημαϊκή δηλαδή επαγγελματικά ασχολούμενη κοινότητα, η οποία, λόγω της διεθνούς της φύσεως έχει την πολυτέλεια να χαίρει μέγιστο βαθμό ανεξαρτησίας από οποιαδήποτε επί μέρους συμφέροντα. Έχει επίσης , ιδιαίτερα στην εποχή μας, πρόσβαση στις πιο έγκυρες, πιο πρόσφατες ανακαλύψεις/breakthroughs στον χώρο του ακαδημαϊκού θέματος.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Η εκάστοτε χώρα, αλλά ιδιαίτερα οι δυτικοευρωπαϊκές , αμερικανικές και, ως επί το πλείστον αγγλοσαξονικού τύπου και προσεγγίσεως πανεπιστημιακές όργανωσεις τέτοιων χωρών (μια φράση η οποία ομολογουμένως δεν θα ευχαριστήσει γαλλικές, γερμανικές και άλλες υπέρλαμπρες ακαδημαϊκές παραδόσεις, αλλά αυτό δεν είναι επί του παρόντος) προσφέρουν στους ακαδημαϊκούς μελετητές της ιστορίας τη δυνατότητα έρευνας και τριβής επάνω στα ανάλογα συγγράμματα.....ΣΥΝ την καθοδήγηση των ακαδημαϊκών συμβούλων και καθηγητών αναφορικά με το τι εστι ορθή ακαδημαϊκή προσέγγιση.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Η διαφορά μεταξύ αναγνώστη ιστορίας, ακόμα και αναγνώστη ακαδημαϊκών κειμένων, από τη μια μεριά, και ακαδημαϊκό μελετητή της ιστορίας από την άλλη είναι ότι ο δεύτερος αληθινά μελετά την ιστορία, ενώ ο πρώτος λαμβάνει πληροφορίες σχετικά με το πως ερμηνεύει ο κάθε ειδικός κάποιο ιστορικό γεγονός.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Ο μελετητής ΔΕΝ δύναται να μελετήσει το γεγονός το οποίο ο ερευνητης/ακαδημαικος μελετά, παρόλο τον μέγα αριθμό ακαδημαϊκών συγγραμμάτων που ίσως ο αναγνώστης έχει υπό την κατοχή του.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Γιατί? Διότι η μελέτη απαιτεί μια πορεία πειθαρχίας στην επιστημολογική προσέγγιση της ακαδημίας, της ερευνάς, του ορθολογισμού, κάτω από την επίβλεψη των ειδικών παιδαγωγών/καθηγητών. Όταν κάποιος, έστω και κατέχων αστρονομικά μεγάλο αριθμό ιστορικών συγγραμμάτων, αναγινώσκει ως «στρατευμένος» (όπως τα ηγετικά σας στελέχη έχουν πολλάκις εκφράσει για του εαυτούς τους), οποιαδήποτε δυνατότητα αποστασιοποιημένης παρατηρήσεως , έρευνας, και συμπερασμάτων χάνεται. Η καυστική και άκρως συναισθηματική φρασεολογία των γνωστών σε εσάς συγγραμμάτων των μελών σας και ηγετών σας νομίζω καθιστά τα λεγόμενα μου άκρως αντιληπτά.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Η μελέτη λοιπόν απαιτεί μια κάποια πειθαρχημένη σπουδή μέσα σε ένα επιστημολογικά ακαδημαϊκό πλαίσιο. Η αναγνώριση μιας τέτοιας πειθαρχίας τόσο σε μορφή πανεπιστημιακού πτυχίου (δεν αναφέρομαι στην ελληνική ν»ακαδημαϊκή» και «πανεπιστημιακή» πραγματικότητα) όσο φυσικά και σε πολύ ανώτερο μεταπτυχιακό στάδιο είναι μια ένδειξη του ότι ο αναγνώστης κάνει κάτι περισσότερο από το να μαζεύει πληροφορίες από ειδικούς. Κάνει ο ίδιος μια ερευνά ακολουθώντας τις ίδιες παραμέτρους των ειδικών, έχοντας πάντοτε υπό όψιν του ότι , ότι και να θέλει αναπόφευκτα, όπως όλοι μας, να αποδείξει μέσα από την ερευνά του, είναι πολύ μα πολύ δυνατόν η ερευνά αυτή να τον οδηγήσει στην πλήρη καταστροφή των θέσεων του, στην οποία βέβαια περίπτωση εκείνος τότε θα πρέπει να δεχθεί τις αντίθετες θέσεις ως δικές του.
Ο αναγνώστης ειδικών και ιστορικών συγγραμμάτων μπορεί να συσσωρεύσει πληροφορίες, όχι όμως και να τις επεξεργαστεί ως μελετητής.
]
Πχ, όταν θεωρείτε ότι η γνώση και μόνο αρχαίων πρώτων πηγών, και η γνώση αρχαίων ελληνικών, σας καθιστά ικανούς να ξανά-αρχίσετε μόνοι σας, και σε μικρό χρονικό διάστημα, την διαδικασία μελέτης ειδικών επί αιώνες, αγνοώντας έτσι το πλήθος ιστορικών του εξωτερικου και του εσωτερικού με τις δευτερεύουσες πήγες και σχολιασμούς που παρήγαγαν, τότε δεν αποτελείτε σύνολο μελετητών, αλλά στρατευμένων (πολύ σωστά ειπώθηκε, δυστυχώς) αναγνωστών.
Ας χρησιμοποιήσουμε ορισμένα χτυπητά παραδείγματα από το βιβλίο για να γίνει σαφέστερο το στίγμα της θέσης μας:
Ήδη από η δεύτερη σελίδα οι σκοπιμότητες για τις οποίες κάναμε λόγο παραπάνω δημιουργούν σοβαρές στρεβλώσεις. Ο μαθητής, μαθαίνει ότι η Αναγέννηση είναι μία περίοδος κατά την οποία οι άνθρωποι «Μέσα σε μια ατμόσφαιρα χαράς, δημιουργούν σπουδαία έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, αρχιτεκτονικής και λογοτεχνίας». Ειδυλλιακή εικόνα που ωθεί το μαθητή να φανταστεί έναν κόσμο υπέροχο που όλοι γελούν, δημιουργούν και είναι αισιόδοξοι για τη ζωή τους... Φυσικά, όταν θέλει κάποιος να περάσει τέτοια χαρωπά μηνύματα αποφεύγει να πει ότι κατά την Αναγέννηση η Ιερά εξέταση πραγματοποίησε το 90% τουλάχιστον των αποτρόπαιων εγκλημάτων της!
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Για ένα παιδί έκτης δημοτικού η Αναγέννηση είναι ένα θέμα εντελώς ακαταλαβίστικων στοιχείων. Και έτσι πρέπει, διότι το παιδί δεν έχει φτάσει στην ηλικία κατά την οποία να μπορεί να αντιληφθεί και να επεξεργαστεί τα στοιχεία αυτά. Ο ρόλος του σχολείου και της παιδείας στις ηλικίες αυτές είναι να μπορέσουμε να δώσουμε στα παιδία μας την ιδέα του τι σημαίνουν ανθρώπινες άξιες, ανθρώπινη εξέλιξη, στόχος, είδος ζωής. Η Αναγέννηση για εμάς του ενήλικες είναι αυτό που είναι: μια ριζική (όσο και ιστορικώς σταδιακή) αλλαγή ορισμένων δεδομένων μέσα σε ένα πλαίσιο παραδόσεων, πολιτικοκοινωνικών πραγματικοτήτων, και συμφερόντων. Αλίμονο αν κάποιο παιδί τέτοιας ηλικίας έχει έστω και κάποιο ίχνος ιδέας τέτοιων θεμάτων. Για ένα τέτοιο παιδάκι η αναγέννηση πρέπει να σημαίνει, σε αυτή την ηλικία, τον απώτερο, ειδυλλιακό σκοπό της αναγεννήσεως, δηλαδή την διψά για δημιουργία, για κατανόηση, για καλαισθησία.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Ναι, οι κακοί όντως προσπάθησαν να σταματήσουν τους καλούς. Το ΥΣΕΕ θα σπεύσει να δείξει με το δάκτυλο του την εκκλησία, το χριστιανισμό, ή, με την λίγο (κυριολεκτικά! Λίγο.) χαμηλότερου τόνου γλώσσα του ΕΑΡ, την «Ιερά Εξέταση.» την οποία τα ηγετικά στελέχη του προσπαθούν να μας πουν σήμερα με τα συγγράμματα τους ως «Ιστορικοί Συγγραφείς» ότι είναι το ίδιο και απαράλλαχτο με την εκκλησία της Ελλάδος και κάθε εκκλησία ανά την οικουμένη.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Η αντίπερα όχθη βέβαια, με τους ιεράρχες, τους εθνικόφρονες (διαφορετικού είδους εθνικόφρονες από εκείνο του ΥΣΕΕ), θα δείξει με το δάκτυλο του τους Σιωνιστές, τους Illuminati, τους άθεους, τους αιρετικούς, κλπ.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Επαναλαμβάνω. Όντως, οποιοιδήποτε κακοί προσπάθησαν να σταματήσουν και να υποσκάψουν τις προσπάθειες οποιωνδήποτε καλών. Όμως αυτό είναι κάτι το εξωγήινο στην αντίληψη ενός παιδιού Δημοτικού. Τα μικρά παιδία γνωρίζουν ένα και μόνο συναίσθημα, και μια και μόνο ορμή (επαναλαμβάνω αυτό που έχω πει πολλές φορές εδώ πλέον): την ανάγκη για επιβίωση, για ένταξη, για αγκίστρωση σε κάποιον πατέρα, κάποια μητέρα, κάποιο περιβάλλον σιγουριάς και ασφάλειας. Πριν να μπορέσει το παιδί να μάθει ποιος τελικά ήταν ο κακός και γιατί, θα πρέπει να μάθει ποιες είναι οι πραγματικές ανθρώπινες άξιες, ποια είναι η πραγματική θέαση μπροστά σε έναν μεγάλο και ακαταλαβίστικο κόσμο, ποια είναι η πραγματική ΚΑΙ ωφελιμιστική ΚΑΙ ηθική στάση απέναντι στον γείτονα και πιθανό συνεργάτη του στον αγώνα του αύριο για επιβίωση.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Γιατί η μαύρη αντίδραση χτυπά περισσότερο λυσσαλέα από ποτέ όταν βλέπει για πρώτη φορά ύστερα από μια χιλιετία να αμφισβειτείται η αποκλειστικότητα και η παντοδυναμία της! Δεν ταιριάζει όμως στη σκοπιμότητα των συγγραφέων αυτή αλήθεια επομένως όχι απλά εξοβελίζεται, αλλά και σερβίρεται κάτι εντελώς αντίθετο! Για να μη μιλήσουμε και για την έξαρση των πολέμων που οδηγούν υπό το βάρος της ανερχόμενης τάξης των εμπόρων στη σταδιακή δημιουργία των «εθνο»κρατών στη Ευρωπαϊκή ήπειρο! Ο δε Λούθηρος στην ίδια σελίδα παρουσιάζεται με τρόπο τέτοιο που υποθέτει κανείς πως πρόκειται για ένα μεγάλο φιλελεύθερο ριζοσπάστη άνδρα που φιλελευθεροποίησε το χριστιανισμό! Ο Λούθηρος! Ένας κληρικός που κυνήγησε ανελέητα την επιστημονική γνώση που δειλά δειλά είχε αρχίσει να αναδύεται, ένας κληρικός που είναι υπεύθυνος για σειρά ολόκληρη σφαγών αιρετικών και μη χριστιανικών πληθυσμών στην ανατολική και δυτική Ευρώπη!
<!--[if !supportLineBreakNewLine]-->
<!--[endif]-->
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Εδώ ανοίγουν αλλά κεφάλαια. Και πάλι, παρακαλώ οποιονδήποτε ενδιαφέρεται για σχετική βιβλιογραφία να μου το ζητήσει. Εδώ ας αναφέρω μόνο κάτι πασίγνωστο στους κύκλους ΜΕΛΕΤΗΣ (και όχι ανάγνωσης) της ιστορίας: το λεγόμενο Whig Interpretation of History. Η ιδέα του μαύρου και του άσπρου και της απολυτοτητας, τόσο γενικά όσο και ειδικά στην ιστορική περίοδο που κουβεντιάζουμε.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Ένα παράδειγμα (πέραν του άτυχους παραδείγματος του παραπάνω αποσπάσματος στο οποίο θα αναφερθώ αργότερα) είναι φυσικά το αγαπημένο σε όλους τους μισουντες κάθε είδους χριστιανικής παραδόσεως, το παράδειγμα του Galileo Galilei. Η ιστορία είναι γνωστή. Ο πρωτοπόρος επιστήμων/ερευνητής, ο κακός παπάς και η σκοταδιστική εκκλησία, κλπ κλπ.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Μια λεπτομερής (αληθινή) μελέτη του θέματος αποδεικνύει βέβαια το ότι ο περιορισμός του Γαλιλαίου δεν ήταν κάτι το τόσο απλό, ούτε και κάτι το τόσο εκκλησιαστικό. Μια παράδοση αιώνων από τη μια, ένα σύνολο ενδιαφερόντων αλλά άκρως αβέβαιων αποτελεσμάτων του Γαλιλαίου από την άλλη, μια άκρως καυστική και προσβλητική ρητορική στα συγγράμματα του ερευνητή ο οποίος αποκαλούσε Απλοϊκούς (simpliccio) τους εκφέροντας διαφορετική γνώμη, μια λεπτή πολιτική κατάσταση η οποία τελικώς οδήγησε τον οίκο των Medici στην άρση της προστασίας/ανοχής του Γαλιλαίου, και μια συνεπής για πολύ καιρό ανοχή της εκκλησίας προς τα συγγράμματα του Γαλιλαίου, όλα αυτά αποτελούν παράγοντες που καθιστούν οποιαδήποτε απόλυτη κριτική του τύπου «παπάς = κακός/επιστήμων = καλός» κριτική νηπίου.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Και μια και το ‘φερε η κουβέντα, ας δούμε μια τέτοια κριτική στο παραπάνω απόσπασμα του αρθρογράφου. Ο Λούθηρος ήταν όντως αυτός που ήταν όπως συναισθηματικά και στρατευμένα μας παρουσίασε ο αρθρογράφος.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Γιατί αποκαλώ την παρουσίαση αυτή στρατευμένη και συναισθηματική (άρα και κριτική αναγνώστη ιστορίας αλλά απ ουδενί λόγο μελετητή ιστορίας)?
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Διότι ο Λούθηρος δεν ήταν ΜΟΝΟ αυτά που παρουσιάζει ο αρθρογράφος. Και ο λόγος για τον οποίον δεν τα παρουσιάζει όλα ο αρθρογράφος είναι διότι δεν μελετά αλλά στρατεύεται. Όλη η ανάγνωση όλων των ιστορικών πηγών και των ιστορικών ειδικών δεν θα εξισώσει ποτέ τη στράτευση με τη μελέτη.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Ο Λούθηρος, κατ αρχάς, ήταν ο γνωστότερος (σίγουρα όχι ο πρώτος) μαχητής υπέρ της μεταφράσεως της Βίβλου στην καθομιλούμενη, στο λεγόμενο vernacular. Η ιδέα ήταν ότι αφού όλοι μας είμαστε παιδία του θεού, και όλοι μας χρειαζόμαστε τη γνώση του λόγου του Θεού, τότε πρέπει η διδαχή του λόγου του Θεού να γίνει μέσα από τις σελίδες του λόγου του θεού.
Κατ επέκταση, έχουμε την δειλή αλλά σταθερή αρχή της ερευνάς των γραφών. Σίγουρα η έρευνα αυτή εξυπηρετούσε τα συμφέροντα του Λούθηρου και του Καλβίνου και των άλλων Διαμαρτυρόμενων. Όμως αυτό που δεν μπορεί να καταλάβει μια στρατευμένη προσέγγιση στην ιστορία είναι η σταδιακή πορεία προς την ελευθέρια, τα ατομικά δικαιώματα και τη δικαιοσύνη.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Με την Μεταρρύθμιση και τον Λούθηρο έχουμε ένα κοσμοϊστορικό γεγονός το οποίο κάθε στρατευμένος αξιωματικά εναντίον κάθε μονοθεϊστικού συστήματος δεν μπορεί να καταλάβει (και αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πολυθεϊστές που δεν είναι ακαδημαϊκοί η μελετητές. Αυτοί όμως είναι μελετητές και ακαδημαϊκοί διότι δεν είναι στρατευμένοι): η ιδέα του REX LEX (o άρχων είναι ο νόμος) γίνεται κατ αρχήν LEX REX (ο νόμος είναι ο άρχων, δηλαδή ακόμα και οι άρχοντες είναι κάτω από το νόμο).
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Μήπως αυτό σημαίνει ότι εισήλθε μια χρυσή εποχή δικαιοσύνης και ανθρωπισμού? Μα φυσικά και όχι. Ο νόμος συνέχισε να ερμηνεύεται και να παρερμηνεύεται για να καλύψει αυτά η τα αλλά εγκλήματα και να εδραιώσει τον έναν η τον άλλον άρχοντα.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Όμως τώρα αυτό και μόνο (το ότι ο άρχοντας έπρεπε να βρει μια δικαιολογία και μια νομική κάλυψη για τις μεχρι τότε αυθαίρετες, ελέω Θεού αποφάσεις του) είναι κάτι το κατακλυσμικά νεωτεριστικό.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Το ΕΑΡ, στρατευμένο όπως είναι κατά της εκκλησίας, δεν θα αναλύσει ποτέ τέτοια σχόλια. Τέλος πάντων, το θέμα Μεταρρυθμίσεως είναι μεγάλο, αλλά η ουσία της κουβέντας μας είναι αυτή που ανέφερα. Πρώτον, το ΕΑΡ τρώγεται από το ίδιο σαράκι όπως και η εκκλησιαστική ιεραρχία. Το νέο βιβλίο της ιστορίας εμποδίζει την μετέπειτα δαιμονοποίηση των προτιμούμενων έχθρων του κάθε οργανισμού.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Όμως αυτό που χρειάζονται τα παιδία αυτών των ηλικιών του δημοτικού είναι να καταλάβουν τι σημαίνει ανθρωπότητα, και τι σημαίνει ανθρωπιστικές, η μάλλον ανθρώπινες, άξιες. Το ζουμί, αν θέλετε, της ιστοριούλας περί Λούθηρου είναι το ότι η ανθρωπότητα ανέβηκε δειλά δειλά ένα σκαλοπάτι παραπάνω στην άνοδο προς την δικαιοσύνη. Αργότερα, όταν τα παιδία μεγαλώσουν και μπορούν να αντιληφθούν αυτά που η απλουστευμένη ύλη του βιβλίου του δημοτικού τους έδωσε (δηλαδή το τι σημαίνει ανθρωπότητα, τι σημαίνει δικαιοσύνη, τι σημαίνει καλαισθησία, τι σημαίνει συνεργασία και καλή γειτονία), δηλαδή όταν θα μπορέσουν να διανοηθούν έναν κόσμο στον οποίον δεν χρειάζεται να διψούν για ένταξη, για αγκίστρωση σε μπαμπάδες, μαμάδες, κόμματα, γειτονίες, κοινωνικές κάστες, εθνικιστικές ομάδες κλπ, τότε θα μπορέσουν οι αρμόδιοι παιδαγωγοί να τους εξηγήσουν τις λεπτομέρειες των ιστορικών εκείνων γεγονότων, το ποιος έφταιξε, το ποιος ίσως δεν έφταιξε, το τι θα μπορούσε να είχε γίνει, κλπ.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Στην ενδέκατη σελίδα όπου γίνεται αναφορά στη Γαλλική επανάσταση, οι ανακρίβειες περισσεύουν. Ο χαρακτηρισμός της τρίτης τάξης είναι κοινωνιολογικά επιεικώς απαράδεκτος! Τι πάει να πει άραγε ότι η Τρίτη τάξη είναι «Η μεγάλη πλειοψηφία του Γαλλικού λαού που δεν είναι ευγενείς και κληρικοί»;
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Πάει να πει ότι αν περιμένεις από ένα παιδί δημοτικού να ασχοληθεί με την ιδιαιτερότητα της μεσαίας τάξης αντί να ασχολείται με το ότι κάτι το καινούριο δημιουργήθηκε που είχε προεκτάσεις για κάθε κοινό πολίτη η υπήκοο τότε δεν καταλαβαίνεις τις ανάγκες ενός παιδιού Δημοτικού. Για την ηλικία που αναφερόμαστε το θέμα δεν είναι να μάθει το παιδί τι σημαίνει μεσαία τάξη και τη διάφορα αυτής τόσο από τις άλλες όσο και μεταξύ των υπό-ομάδων της (τεχνιτης/μαστορας, υποτακτικός τεχνίτη, ιδιοκτήτης φάμπρικας, ανειδίκευτος εργάτης που ήταν πρώην ακτήμων αγρότης και τώρα βρέθηκε στην πόλη , κλπ κλπ). Το «ζουμί,» και πάλι, είναι το τι σημαίνει, τι κοσμοϊστορική εξέλιξη έχουμε, όταν η ανθρωπότητα «ξαφνικά» ανακαλύπτει τι καινούριο, τι ανώτερο, τι πιο ελεύθερο μπορεί να γίνει. Σταδιακά, η χειραφέτηση των υπηκόων ήλθε ΚΑΙ λόγω της μεσαίας τάξης, μια και τώρα η θέση κάθε ανθρώπου δεν είναι θέμα μοίρας και δεν εναπόκειται στην αυθαίρετη κρίση κάποιων γεννημένων αρχόντων η θρησκευτικών ηγετών. Τώρα κάποιος μπορεί , δυνάμει (και, όπως είπαμε, σε τέτοια ιστορικά μεγέθη και θέματα, σταδιακά) να ανακαλύψει μόνος του την πορεία του τόσο στις αποφάσεις του και στα πιστεύω του όσο και στην επαγγελματική του πορεία.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Κι έπειτα γιατί άραγε διδεται τέτοια έκταση στην Ολυμπία ντε Γκουζ
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Δεν έχω ιδέα. Καλή ερώτηση.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Στην επανάσταση του 1821 αφιερώνεται σημαντικό μέρος του βιβλίου. Προσμετράτε ασφαλώς στα θετικά του βιβλίου η σχετική έστω έμφαση που δίδεται στο νεοελληνικό διαφωτισμό και η χωρίς μισόλογα διασύνδεση του υποβάθρου του με την αρχαία Ελλάδα.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Αααα, ναι, φυσικά. Η στράτευση που λέγαμε.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Η σχέση διαφωτισμού με αρχαία Ελλάδα, και ελληνικού διαφωτισμού με αρχαία Ελλάδα, είναι μεγάλο θέμα, και τόσο το ΥΣΕΕ όσο και το ΕΑΡ (δηλαδή και ο Γιάννης, και ο Γιαννάκης) δεν καταλαβαίνουν τα θέματα αυτά. Μέλη του ΥΣΕΕ ξέρουν λεπτομερώς τις θέσεις μου περί σχέσεως διαφωτισμού και αρχαίας Ελλάδας (ποιας ακριβώς? Τέλος πάντων), και το μακρός των σχολίων μου είναι μεγαλύτερο από ότι επιτρέπει αυτό εδώ το γράμμα. Για αυτό και, για άλλη μια φορά, θα το αφήσω στον οποίον ενδιαφερόμενο να πάρει την πρωτοβουλία και να μου ζητήσει, αν ενδιαφέρεται, μια κάποια εξήγηση, παραπομπή στα σχόλια μου, και φυσικά βιβλιογραφία αναφορικά με θέματα αρχαϊκής και κλασσικής κυρίως, αλλά και πρωτοελληνιστικης Ελλάδας για μια καλύτερη κατανόηση του τι σημαίνει ακόμα και να αναλογιζόμαστε μια φράση όπως «σχέση διαφωτισμού και αρχαίας Ελλάδας.»
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Αποφεύγονται ωστόσο οι ρήξεις... Καμμία απολύτως αναφορά στις εσωτερικές δυνάμεις εκείνες που αντιπάλεψαν λυσσαλέα την επανάσταση. Πέρα από μία γενικόλογη πρόταση για κάποιες προνομιούχες ομάδας που αντέδρασαν, έτερον ουδέν.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
ΟΚ, τα σχόλια είναι τα ίδια, όποτε και παραπέμπω στα όσα έχω ήδη γράψει μεχρι τώρα εδώ.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Ίσως είναι υπερβολικό να ζητήσει κανείς την ευθεία αναφορά στον προδοτικό - τουρκολατρικό ρόλο της εκκλησίας. Στον ανηλεή πόλεμο της εις βάρος του διαφωτισμού και τα εθελόδουλα κυρήγματά της. Στους επανειλλημμένους αφορισμούς των επαναστατικών εκρήξεων. Είναι φανερή η αμηχανία των συγγραφέων που δεν τολμούν να θίξουν το θέμα...
<!--[if !supportLineBreakNewLine]-->
<!--[endif]-->
Είναι επίσης εμφανής η άγνοια του αρθρογράφου, λόγω στράτευσης. Άγνοια σχετικά με το θέμα εκκλησίας και ελληνικής επαναστάσεως. Ναι, όντως, το πατριαρχείο ήταν κατά της επαναστάσεως διότι , ως συνδετικός κρίκος λαών , ήταν εκ φύσεως κατά οποιασδήποτε ιδέας εθνικισμού (με την καλή την έννοια, δηλαδή αισθήματος έθνους/κράτους όπως δημιουργούνταν στην Ευρώπη). Φυσικά και πολλοί κληρικοί πιστοί στο πατριαρχείο καταράστηκαν την ελληνική επανάσταση. Αυτό είναι αλήθεια. Αλλά το ΕΑΡ παραμένει εδώ διότι , ως στρατευμένο κρυφό-ΥΣΕΕ, ενδιαφέρεται όχι για την μελέτη της ιστορίας αλλά για την απόδειξη της κακίας του εχθρού του, δηλαδή της εκκλησίας.
Από την άλλη, υπάρχουν και οι φιλο-εκκλησιαστικοί σήμερα στην Ελλάδα οι οποίοι επίσης είναι στρατευμένοι και δεν ενδιαφέρονται για μελέτη ιστορίας αλλά για απόδειξη της κακίας των έχθρων τους, των αντί-εκκλησιαστικών. Έτσι λοιπόν, αυτοί θα ομιλούσαν περί κληρικών φίλων προς την επανάσταση, οι οποίοι κληρικοί επίσης υπήρχαν. Δεν θα μας πουν όμως οι φίλο-εκκλησιαστικοί ότι οι κληρικοί εκείνοι ήταν πιστοί σε ένα άλλο ευρύτερο κίνημα, το κίνημα, ας το πούμε έτσι, εκείνων των ιεραρχών οι οποίοι είδαν στο διαφωτισμό και στην εξέλιξη και δημιουργία του εθνους/κρατους την ευκαιρία να δημιουργήσουν το δικό τους μαντρί με πιστούς, ανεξάρτητα από την μεχρι τότε υπάρχουσα ιεραρχία του πατριαρχείου.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Φυσικά ένας μελετητής της ιστορίας, μη στρατευμένος και μη ενταγμένος ούτε στους μεν ούτε στους δε, δεν θα είχε πρόβλημα να τα αναφέρει όλα αυτά. Αλλά τίποτε από αυτά δεν έχει σχέση με τις ανάγκες για διαμόρφωση ανθρωπιστικών άξιων σε ένα παιδί έκτης δημοτικού.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Η κατάσταση, πιστεύω, αρχίζει να γίνεται εμφανής: Δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένον αχυρώνα. Με αλλά λόγια, το Έαρ και η ιερά συνοδός μαλώνουν, για τα δικά τους διαφορετικά συμφέροντα , με το βιβλίο της ιστορίας για την ψυχή και την διαμόρφωση κριτικής σκέψεως (η μάλλον την αποφυγή αυτής) των μικρών μαθητών.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Είναι ενδιαφέρον το ότι άσπονδοι εχθροί όπως το ΥΣΕΕ/ΕΑΡ και ο αρχιεπίσκοπος από την άλλη συμφωνούν στην επίθεση κατά του βιβλίου ιστορίας , για τα δικά του ο καθένας συμφέροντα.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Η περιγραφή της Ελληνικής τραγωδίας της Σμύρνης δικαίως έχει ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών. Η περιγραφή του βιβλίου μάλλον σε... καλοκαιρινό ρεπορτάζ από το λιμάνι του Πειραιά παραπέμπει παρά σε επικείμενη καταστροφή. Μπροστά στην εξυπηρέτηση της σκοπιμότητας της μη όξυνσης των παθών για τους πολίτες της γείτονος χώρας, οι συγγραφείς πλαστογραφούν ουσιαστικά την ιστορία
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Νομίζω το σχολίασα και αυτό πιο πάνω. Μα φυσικά θα παρουσιάσουν μια μερική, σχεδόν πλαστογραφημένη (όχι βέβαια αληθινά πλαστογραφημένη) εικόνα μιας καταστάσεως. Δείτε τα σχετικά σχόλια μου απ αυτού γύρω στις αρχές αυτού μου του αρθρου/απαντησης.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Παρουσιάζουν με έναν εντελώς άνυδρο και άχρωμο τρόπο μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες του έθνους μας.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Άχρωμο, άοσμο, ξηρό, ψυχρό, χωρίς παλμολιβ, και δεν τον άγγιξε το Ιμπαλς. Λυπάμαι, τα ίδια σχόλια των χριστοδουλικων συνεχίζονται και από τους Ρασσιακους. Αμ δε μελετάται έτσι η ιστορία! Η ιστορία είναι ψυχρή, αποστασιοποιημένη μελέτη. Έχει το δικαίωμα ο κάθε ένας να στρατεύεται και να λέει «η πατρίδα μου πάνω από όλα!» αλλά αυτό δεν τον κάνει μελετητή της ιστορίας της πατρίδας του. Υπάρχει λόγος που όταν ένα μέλος μιας οικογένειας κατηγορείται για κάποιο έγκλημα, δεν καλείται ως δικαστής ένα άλλο μέλος της ίδιας οικογένειας λόγω της οικογενειακής σχέσεως αλλά ένα μέλος της δικαστικής αρχής. Το αίμα νερό μπορεί να μη γίνεται, αλλά το νερό, είτε φυσικό είτε εμφιαλωμένο ουδέποτε μπόρεσε να αντικαταστήσει την ερευνά και τις αποδείξεις.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Εστίες χιλιετηρίδων χάθηκαν οριστικά. Εκατοντάδες χιλιάδες Ελλήνων μετανάστευσαν στην ηπειρωτική Ελλάδα δημιουργώντας το μεγαλύτερο κύμα προσφυγιάς της ιστορίας μας. Αλλά οι συγγραφείς «βλέπουν» κόσμο που συνωστίζεται να ανέβει στα καράβια... Μήπως θεωρούν πως έτσι απαλύνεται ο πόνος; Όχι. Θεωρούν ότι μόνον έτσι δε δημιουργούνται στα παιδιά αισθήματα μίσους ή ρεβανσιστικές διαθέσεις.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Και έτσι δεν ενισχύεται το αίσθημα «ανήκω εκεί! Εντάσσομαι εκεί! Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια! ΠΑΟΚ και ξερό ψωμί! Το αίμα νερό δε γίνεται! Θα τρίζουν τα κοκάλα των σφαγμένων μας παππούδων στη Σμύρνη αν εγώ και ο τούρκος συμφοιτητής μου πιούμε καφέ μαζί» κλπ.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Δεν ορρωδούν προ ουδενός προκειμένου να υπηρετήσουν την ιδεοληψία τους. Ούτε καν στην έννοια του σεβασμού προς την αλήθεια. Το να πληροφορηθούν δηλαδή οι μαθητές και οι μαθήτριες την τραγικότητα της καταστροφής της Σμύρνης αποτελεί ένα είδος ταμπού. Δεν έχουν άραγε οι συγγραφείς την παιδαγωγική ικανότητα να πληροφορήσουν τα παιδιά για την ιστορική αλήθεια παραθέτοντας ταυτόχρονα το ότι ο πόλεμος αυτός για τους Τούρκους ήταν απελευθερωτικός μιας και ζητούσαν να επανακτήσουν χαμένα εδάφη που πριν ανήκαν σε αυτούς;
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Μα όχι βέβαια!!!!!!!!! Ένα παιδάκι έκτης δημοτικού δεν έχει κατασταλάξει στο τι εστι δικαιοσύνη. Επαναλαμβάνω. Μικρές ηλικίες νιώθουν μόνο ένταξη, ανάγκη, επιβίωση, θαλπωρή, φροντίδα, οικογενειακή/κοινωνική ομάδα. Άπαξ και κάποιοι έσφαξαν τους παππούδες ΜΑΣ, αυτό σημαίνει ότι είναι κακοί διότι έκαναν κακό στο περιβάλλον το οποίο εμείς ως παιδιά Δημοτικού νιώθουμε ότι μας κρατά στη ζωή και στη σιγουριά.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Αν πούμε στα μικρά παιδία ότι οι τούρκοι που έσφαξαν τους παππούδες μας το έκαναν διότι προσπαθούσαν να υπερασπιστούν τις δικές τους κόρες από βιασμό, τα δικά τους εδάφη από κλεψιά, κλπ, θα απαιτήσουμε έτσι από τα παιδία να αποδεχτούν ότι το θεϊκό, σε σχέση με την πρόσφορα φροντίδας, επιβίωσης, σιγουριάς, ένταξης κλπ, για αυτούς περιβάλλον/ομάδα που λέγεται «πατρίς θρησκεία οικογένεια» δεν είναι δίκαιο. Κάτι τέτοιο είναι μέγεθος επεξεργασίας μεγαλύτερων ηλικιών, και ΜΟΝΟΝ αν έχει προηγηθεί μια διαπαιδαγώγηση που δείχνει ακριβώς αυτό που το καινούριο βιβλίο της ιστορίας έκτης δημοτικού προσπάθησε να δείξει, δηλαδή τις βασικές ανθρώπινες άξιες και τις ανάγκες καλής γειτονίας και συνεργασίας. Ένα παιδί δημοτικού που μαθαίνει ότι οι προγονοί του επετέθησαν αδίκως σε ξένη χώρα, και ότι οι σφαγιαστές τους το έκαναν εν αμυνθεί, χάνει τη βάση του, το στήριγμα του και το έδαφος του.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Να επισημάνουν ότι η Σμύρνη δεν κατοικούνταν αποκλειστικά από Ελληνικής καταγωγής πληθυσμό αλλά ότι υπήρχαν όχι μόνο ισάριθμοι αλλά και λίγοι περισσότεροι Τούρκοι κάτοικοι το 1919; Δε θα αντιλαμβάνονταν ο μαθητής με αυτόν τον τρόπο και την οπτική της άλλης πλευράς;
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Θεέ μου! Πως είναι δυνατόν ο Νίκος Πρανδεκας να έγραψε τέτοια πράγματα! Κάπου εδώ αρχίζω να θεωρώ πλέον οποιαδήποτε περαιτέρω απάντηση και σχολιασμό άσκοπη/ο.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Εκτός φυσικά από τη σημείωση του ότι τώρα , ελπίζω, έχει γίνει πλέον εμφανής η διάφορα μεταξύ του αναγνώστη ιστορίας, και του μελετητή. Μελετητής είναι και ο φοιτητής που σπουδάζει ιστορία στο πανεπιστήμιο. Αρκεί να ακολουθεί την επιστημολογική προσέγγιση που χιλιοαναφεραμε. Αναγνώστης είναι ο φίλος μου ο Νίκος και ο κάθε αυτοαποκαλούμενος «Ιστορικός Συγγραφεύς» που τέλει χρέη ηγετικού στελέχους στους κατά τα αλλά άσχετους με την πολιτική και το ΕΑΡ οργανισμούς τους.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
η γυμνή ιστορική αλήθεια
Δεν θα την αναγνωρίζατε αν όντως σας παρουσιαζόταν στα πιο τολμηρά σας όνειρα.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Παρόμοιας «ποιότητας» είναι η αναφορά στην Κυπριακή τραγωδία... Περιττή θεωρούμε η αναλυτική αναφορά, μιας και ότι παρατέθηκε στην προηγούμενη παράγραφο σχετικά με την καταστροφή της Σμύρνης και τον ξεριζωμό του μικρασιατικού Ελληνισμού ισχύει στο ακέραιο κι εδώ.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Ευτυχώς.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Όταν για να καταπολεμηθούν τα στερεότυπα μιας πλαστής ιστορίας δημιουργούνται άλλα διαφορετικά μεν στερεότυπα εξίσου παραμορφωτικά δε...
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Αποδεδειγμένα πλέον, ελπίζω, η προσέγγιση του ΕΑΡ/ΥΣΕΕ στο θέμα όπως ολόκληρη η κουβέντα μας πιστεύω ότι έδειξε.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Όταν για να πολεμηθούν οι «εθνοσωτήριες» σκοπιμότητες δεν επιστρατεύονται η γνώση και η αλήθεια αλλά προτιμάται η ανάδυση και εξυπηρέτηση άλλων σκοπιμοτήτων. Όταν οι διαστρεβλωτές ερίζουν όχι για την αλήθεια αλλά για το τίνος η διαστρέβλωση εξυπηρετεί καλύτερα την πατέντα που έχουν στο μυαλό τους για τους νόες που θα παράξουν και την κοινωνία που θα δημιουργήσουν... Είναι ολοφάνερο ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα αξιών και συνακόλουθα στόχων και προσανατολισμών της κοινωνίας μας.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Απ’ το στόμα μου το πήρες.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Το βιβλίο της ιστορίας της ΣΤ' Δημοτικού δεν είναι αιτία, αλλά σύμπτωμα της παθογένειας της Ελληνικής κοινωνίας. Σύμπτωμα μίας εξαμβλωματικής κατάστασης όπου κάθε ιδεολογική παράταξη προσπαθεί να εγκαταστήσει τους αρεστούς σε αυτή μηχανισμούς διαμόρφωσης της λεγόμενης κοινής γνώμης.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Πες τα Χρυσόστομε! (και Άκου τα)
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Προσοχή, αυτό είναι το αγαπημένο μου σημειο. Κάνετε τη σύγκριση μόνοι σας.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Δεν ενδιαφέρονται για την αλήθεια παρά μόνο για την επικράτηση της ιδεοληψίας τους με τα απότοκά της...
Πιστοί [εμείς το ΕΑΡ]στη ρήση του Διονυσίου Σολωμού πως «Εθνικόν είναι μόνον το αληθινόν»
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
ΝΑ ΣΕ ΦΙΛΙΣΩ!!!!!!!! Κανείς καλύτερη δουλεία από ότι εγώ όταν προσπαθώ να επιστήσω την προσοχή των αναγνωστών στα λάθη σας. Ας αφήσω τα υπόλοιπα σχόλια να με ξεκουράσουν, επαληθεύοντας οτιδήποτε έχω πει εγώ εδώ.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
και ιδιαίτερα ευαίσθητοι σε θέματα παιδείας, απαιτούμε την απόσυρση του βιβλίου της ιστορίας της ΣΤ' Δημοτικού μιας και πρόκειται για μία ιστορία κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των νεόκοπων κονκισταδόρων του κοσμοπολιτισμού αλά νέα τάξη πραγμάτων που
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
δεν υπηρετεί την αλήθεια, δε σέβεται την ιστορία ως επιστήμη
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
παρά μόνο τις επιδιώξεις των εμπνευστών της.
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
Συντάκτης: Νίκος Πρανδέκας, Β' Γραμματέας Διαφωτισμού του ΠΣ
Για την Γραμματεία Διαφωτισμού
Στέφανος Μυτιληναίος
Γραμματέας
<!--[if !supportLineBreakNewLine]-->
<!--[endif]-->
Clowns to the left of me, jokers to the right.
Here I am, stuck in the middle with you
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
<!--[if !supportEmptyParas]--> <!--[endif]-->
<!--[if !supportLineBreakNewLine]-->
<!--[endif]-->
