HELLO, GOODBYE (ένα μη αποχαιρετιστήριο σημείωμα)

                                                                         ΤΟΥ ΔΙΟΔΟΤΟΥ

Όπως αναγγέλεται στο εξώφυλλο του τρέχοντος τεύχους του Δαυλού (τ. 319, Δεκέμβριος 2008) «αναστέλλεται η έκδοση του Δαυλού», μετά από 27 χρόνια μηνιαίας κυκλοφορίας. Τούς λόγους (οι οποίοι δεν είναι οικονομικοί) μπορεί κάποιος να τούς διαβάσει στο ίδιο το περιοδικό. Ωστόσο, όποιοι κι αν θα ήσαν αυτοί, πάντα υπάρχουν κάποιοι λόγοι για να σταματήσει να εκδίδεται ένα περιοδικό. Απλώς και μόνο, επειδή τίποτα δεν μπορεί να διαρκέσει για πάντα. Και στο κάτω – κάτω ο Δαυλός δεν είχε την υποχρέωση να συνεχίσει …μέχρι να «σώσει» την Ελλάδα. Το αίσθημα «ιερής αποστολής» ανέκαθεν διακατείχε μόνο τους κάθε είδους Ταλιμπάν, γραφικούς, εθνοσωτήρες, ιδεολογικούς εργολάβους κ.α.. Και ο Δαυλός επιδίωξε όσο κανείς, να μείνει μακριά από την νοοτροπία των σωτηροαπατεώνων, ή των γραφικών.

Κατά τη γνώμη μου, ο Δαυλός ήρθε για να θέσει στην νεοελληνική κοινωνία κάποια ζητήματα, που αφορούν στον ιστορικό και πολιτισμικό προσανατολισμό της. (τουλάχιστον αυτό αντελήφθην από τα σχολικά μου χρόνια, εκεί στις αρχές της δεκαετία τού ’80, όταν άρχισα να τον διαβάζω). Ο προσανατολισμός αυτός είχε να κάνει (κατά τη γνώμη μου πάντα) με την αποβυζαντινοποίηση της χώρας, δηλ. την ουσιαστική (και όχι μόνο την τύποις) έξοδό της από τον ελληνοχριστιανικό Μεσαίωνα, τον απεγκλωβισμό της από τον ρωμηοσυνικό τριτοκοσμισμό (που η νεοελλάδα νομίζει ότι αποκρύπτει πίσω από ανεκδιήγητες δυτικοφανείς «μόστρες»), την ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ (και όχι την ετοιματζίδικη συνταγή) εκείνων τών, κατεξοχήν ψυχοπνευματικών, προϋποθέσεων, οι οποίες όταν περνούν στη συλλογική νοοτροπία, δημιουργούν τό εκάστοτε κοινωνικό και πολιτισμικό άλμα. Χωρίς να το διατυμπανίσει ποτέ, ο Δαυλός αποτέλεσε την μοναδική (δυστυχώς), στην μετεπαναστατική Ελλάδα, αναλαμπή τού ανεκπλήρωτου Νεοελληνικού Διαφωτισμού.

Αντίπαλος κάθε έννοιας ιερατείου, φιλοξενούσε μονίμως στις σελίδες του διαφορετικές -και συχνά αντικρουόμενες- απόψεις, με αποτέλεσμα να κατηγορηθεί από τους μπερδεμένους και αφελείς, πότε για … ανυπαρξία «ενιαίας» γραμμής, πότε για έλλειψη… «επίσημης» άποψης, πότε για «φασισμό», πότε για «αριστερισμό» και πότε για κυνήγι εμπορικότητας (μιλάμε για ένα περιοδικό, που ποτέ δεν δημοσίευσε διαφημίσεις!).

Φυσικά ο Δαυλός έκανε και λάθη. Τα λάθη, στα οποία εκτίθενται συνήθως οι αληθινοί αναζητητές και πρωτοπόροι. Περιττό να πω ότι, πολλά κείμενά του τά έβρισκα τόσο αντιεπιστημονικά, όσο επιστημονικά έβρισκα ορισμένα άλλα.

Π.χ. στα πλαίσια της πολυφωνίας του, φιλοξενήθηκαν στις σελίδες του ακόμα και οι εν σπέρματι απόψεις όλων σχεδόν τών μετέπειτα πρωταγωνιστών και κομπάρσων τού σύγχρονου («χλαμυδοφόρου») γραφικού νεοελληνικού φολκλόρ. Οι οποίοι μεταλλάχθηκαν στους εθνικιστές, ή νεοφασίστες, που λυμαίνονται τον χώρο της «ελληνικότητας». Αυτό το φολκλόρ (που παραπέμπει εξώφθαλμα στο cargo cult τών Παπούα της Μελανησίας) αποτελεί, κατά τη γνώμη μου, παραπροϊόν της πνευματικής ζύμωσης, που προκάλεσε το περιοδικό. Και είναι κάτι από το οποίο ο Δαυλός έσπευσε γενναιότατα να αποστασιοποιηθεί με εκείνο το –διάσημο πιά- εκδοτικό σημείωμα («Όταν το Ελληνικό Πνεύμα γίνεται... Θεοκρατία και η Ελλάδα... Κόμμα!», τ. 301, Απρίλιος 2007, http://www.davlos.gr/pdf/07-03-07.doc). Λέω «γενναιότατα» γιατί η κατάδειξη της «ελληνοπρεπούς» γραφικότητας και γελοιότητας, αντενδείκνυται από «επικοινωνιακής» πλευράς, όπως γνωρίζουν καλά οι ελλαδέμποροι εκδότες, θρησκευτικοί ποιμένες και κομματάρχες. Αλλά, το ξεμπρόστιασμα τής βυζαντινοθρεμμένης νεοελληνικής υποκρισίας και μαϊμουδιάς (τμήμα της οποίας αποτελεί και ο «χώρος» των αποκαλουμένων «ελληνοπρεπών») ήταν ανέκαθεν σημείο αιχμής για τον Δαυλό και για όσους από τους αναγνώστες του τόν κατανοούσαν. Γιατί, ο Δαυλός μπορεί – κατά γενική ομολογία- να δημιούργησε μια νέα πνευματική κατάσταση, αλλά ουδέποτε επιχείρησε να την χειραγωγήσει, αντιμετωπίζοντάς την ως εμπορική αγορά, ή ως ιδεολογικοθρησκευτική στρούγκα, της οποίας θα κρατούσε το «κόπυράιτ». Γι’ αυτό δεν χαρίστηκε ποτέ σε κανέναν βυζαντινοθρεμμένο «ελληνοπρεπή», ακόμα κι αν αυτός βρίσκονταν στο αναγνωστικό του κοινό. Ο Δαυλός ήταν πάντα ένα έντυπο που διάλεγε τους αναγνώστες του και όχι το αντίστροφο.

Ήταν τιμή μου που συμπορεύθηκα στη διαδρομή του Δαυλού, αρχικά σαν αναγνώστης και εν συνεχεία σαν συντάκτης του. Άλλωστε όλοι οι συντάκτες του Δαυλού, αρχικά υπήρξαν αναγνώστες του. Αυτό είναι κάτι σπάνιο, που φανερώνει μια διαρκώς ανανεώσιμη και γονιμοποιό σχέση και καταργεί τούς διαχωρισμένους ρόλους τού παθητικού αναγνώστη και τού πνευματικού «καθοδηγητή». Αν και στην πραγματικότητα το βαθύτερο κίνητρό μου δεν ήταν τόσο το να συμμετάσχω στην προσπάθεια του Δαυλού, όσο το να τού ανταποδώσω ό,τι τού όφειλα: όταν έστειλα το πρώτο μου άρθρο στον Δαυλό, το έκανα από ένα αίσθημα προσωπικής οφειλής προς αυτόν. Και ήταν ακόμα μεγαλύτερη τιμή μου, που βρέθηκα να είμαι κι εγώ, στο αποχαιρετιστήριο τεύχος του.

Ο Δαυλός άναψε μια φωτιά, που εδώ και 27 χρόνια ζεσταίνει, φωτίζει και «πυρπολεί». Αλλά η κατάσταση που δημιούργησε –με τα προϊόντα της και τα παραπροϊόντα της- έχει κλείσει τον κύκλο της. Ωστόσο, το αν και τί κατάφερε ο Δαυλός είναι, νομίζω, ένα ηλίθιο ερώτημα. Το ζήτημα είναι τί θα καταφέρουμε, όσοι ενδιαφερόμαστε, από εδώ και πέρα. Θα κρατήσουμε τον δαυλό-σκυτάλη αναμμένο; Και με ποιόν τρόπο; Καθ’ ότι συνταγές γι’ αυτά τα πράγματα δεν υπάρχουν.

Διάλεξα τον τίτλο ενός γνωστού τραγουδιού των Beatles για να μιλήσω για την αναστολή της έκδοσης του «Δαυλού». Αλλά, τώρα που το σκέφτομαι, θα μπορούσα να έχω διαλέξει και το αντίθετο, το Goodbye And Hello του Tim Buckley –το ίδιο θα ήταν. Και ο νοών νοείτο….

ΥΓ. Η διακοπή της έκδοσης του Δαυλού δεν σημαίνει και διακοπή της κυκλοφορίας του: «Ανακοινώνεται ότι από 1/1/2009 στην ιστοσελίδα του "Δαυλού" ( http://www.davlos.gr ) εισάγονται και είναι προσβάσιμα όλα ανεξαιρέτως τα άρθρα, οι έρευνες, οι αναλύσεις, οι ειδήσεις, η γενική κριτική, τα σχόλια, οι συνεντεύξεις, οι διάλογοι, ακόμη και οι επιστολές, τα οποία έχουν δημοσιευθή από το πρώτο τεύχος του Ιανουαρίου του 1982 μέχρι και το παρόν 319^ο τελευταίο τεύχος του Δεκεμβρίου του 2008, όπως τέλος και τα σημαντικώτερα βιβλία, που έχουμε εκδώσει. Η πρόσβαση είναι ελεύθερη και δωρεάν. Υπάρχει θεματικό ευρετήριο, ώστε οι επισκέπτες πολύ εύκολα να βρίσκουν και να διαβάζουν τα κείμενα που τους ενδιαφέρουν. Πρόκειται για το Ψηφιακό Μουσείο "Ο Δαυλός", το οποίο θα είναι πάντοτε ανοικτό για πολλά χρόνια σε κάθε επισκέπτη και γενικά σ' όσους ενδιαφέρονται να μυηθούν στον ιδιαίτερο τρόπο σκέψης με τον οποίο ειδώθηκε και αρθρώθηκε σε λόγο η πραγματικότητα στην Ιστορία, τη Γλώσσα, τον Πολιτισμό, την Πολιτική, την Θεοκρατία, το τραγελαφικό ιδεολόγημα "Ελληνοχριστιανισμός", την Ελλάδα, την Ελληνικότητα και τον Κόσμο από το περιοδικό "Δαυλός" στα 27 ακριβώς χρόνια που κυκλοφορούσε» (από εδώ: www.davlos.gr )