ΕΝΩΣΗ ΟΥΜΑΝΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΕΝΩ.ΟΥΜ.Ε.)
email: enooume@gmail.com ιστοσελίδα: www.fbook.me/enooume
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
10 Οκτωβρίου 2011
Ευρωδικαστήριο κοινοποιεί σε Ελλάδα τρεις νέες υποθέσεις θρησκευτικού όρκου
Η Ένωση Ουμανιστών Ελλάδας (ΕΝΩ.ΟΥΜ.Ε.) γνωστοποιεί πως στις 23 Σεπτεμβρίου 2011 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) κοινοποίησε στην Ελλάδα τρεις νέες προσφυγές κατά της καταγραφής του θρησκεύματος μεταξύ των προσωπικών στοιχείων στα δικόγραφα και κατά του θρησκευτικού όρκου στις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων. Τις προσφυγές υπέβαλαν στο ΕΔΔΑ τα μέλη της ΕΝΩ.ΟΥΜ.Ε. Παναγιώτης Δημητράς, Andrea Gilbert, Νίκος Μυλωνάς, Γρηγόρης Βαλλιανάτος, Ευαγγελία Βλάμη, Αντωνία Παπαδοπούλου, Ναυσικά Παπανικολάτου και Δημήτρης Τσαμπρούνης. και αφορούν 48 καταθέσεις τους κατά το 2009 και κατά το πρώτο εξάμηνο του 2010. Η ανακοίνωση του ΕΔΔΑ είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα: http://cmiskp.echr.coe.int/tkp197/view.asp?action=html&documentId=892913&portal=hbkm&source=externalbydocnumber&table=F69A27FD8FB86142BF01C1166DEA398649.
Υπενθυμίζεται πως στις 3 Ιουνίου 2010, το ΕΔΔΑ δημοσιοποίησε την απόφασή του σε πέντε προηγούμενες προσφυγές των μελών της ΕΝΩ.ΟΥΜ.Ε. Παναγιώτη Δημητρά, Θεόδωρου Αλεξανδρίδη, Ναυσικάς Παπανικολάτου και Andrea Gilbert για 56 καταθέσεις τους το 2006 και το 2007 (βλπ. http://www.nsk.gr/edad/ee697.pdf). Η Ελλάδα, κατά το ΕΔΔΑ, παραβίασε το Άρθρο 9 (ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) (τα προσφεύγοντα άτομα υποχρεώθηκαν να αποκαλύψουν σε 58 ανακριτικές διαδικασίες ή δίκες στις οποίες κατέθεσαν το 2006 και το 2007 ότι δεν είναι Χριστιανοί/ές Ορθόδοξοι/ες προκείμενου να ορκιστούν στην τιμή και στη συνείδησή τους και όχι στο Ευαγγέλιο) και το Άρθρο 13 (δικαίωμα πραγματικής προσφυγής) της ΕΣΔΑ (δεν υπάρχει στην Ελλάδα νομική δυνατότητα αποκατάστασης για την παραβίαση της ελευθερίας της θρησκείας ούτε υπήρξε δικαστική αρχή που να αρνήθηκε να εφαρμόσει τις διατάξεις για την ορκοδοσία ως αντίθετες με τη Σύμβαση ή το Σύνταγμα). Το σημαντικότερο στοιχείο της απόφασης είναι πως το ΕΔΔΑ εξέτασε το νομοθετικό πλαίσιο καταγραφής των προσωπικών στοιχείων κάθε διαδίκου και κάθε μάρτυρα στις ποινικές διαδικασίες (ανακρίσεις και δίκες) και της ορκοδοσίας (Άρθρα 217, 218 και 220 Κώδικα Ποινικής Δικονομίας - ΚΠΔ). Διαπίστωσε πως αυτά περιλαμβάνουν την υποχρεωτική καταγραφή του θρησκεύματος (ακόμα και για τα μη ορκιζόμενα άτομα) καθώς και το θρησκευτικό όρκο κάθε μάρτυρα που συνήθως ζητείται από αυτόν/ή αφού οι δικαστικοί λειτουργοί θεωρούν πως οι μάρτυρες είναι Χριστιανοί. Το ΕΔΔΑ αποφάνθηκε πως «το εν λόγω νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο εφάρμοσαν τα εθνικά δικαστήρια στις προκείμενες περιπτώσεις, δε συμμορφώνεται προς τις απαιτήσεις της θρησκευτικής ελευθερίας, όπως την εγγυάται το άρθρο 9 της ΕΣΔΑ». Γι’ αυτό, εκτός από την καταδίκη της χώρας, το ΕΔΔΑ προχώρησε σε μια σπάνια υπόδειξη προς την Ελλάδα, στη βάση του Άρθρου 46 ΕΣΔΑ (υποχρεωτική ισχύς και εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων), να τροποποιήσει το νομοθετικό πλαίσιο ώστε να γίνει συμβατό με τη Σύμβαση και να αποφευχθούν παρόμοιες παραβιάσεις της στο μέλλον.
Υπενθυμίζεται επίσης πως στις 3 Ιουνίου 2010 το ΕΔΔΑ είχε κοινοποιήσει στην Ελλάδα δύο άλλες αντίστοιχες προσφυγές που είχαν υποβάλει στο ΕΔΔΑ τα μέλη της ΕΝΩ.ΟΥΜ.Ε. Παναγιώτης Δημητράς, Ναυσικά Παπανικολάτου και Γρηγόρης Βαλλιανάτος και αφορούσαν 35 καταθέσεις τους κατά το 2008. Οι αποφάσεις του ΕΔΔΑ για τις υποθέσεις εκείνες αναμένονται μέχρι το τέλος του 2011. Οι ανακοινώσεις του ΕΔΔΑ για εκείνες τις προσφυγές είναι διαθέσιμες στις ιστοσελίδες: http://cmiskp.echr.coe.int/tkp197/view.asp?action=html&documentId=870173&portal=hbkm&source=externalbydocnumber&table=F69A27FD8FB86142BF01C1166DEA398649 και
Η Ελλάδα οφείλει να απαντήσει στις νέες προσφυγές μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου 2012 για την παραβίαση των ίδιων άρθρων 9 και 13 της ΕΣΔΑ. Αυτή τη φορά το ΕΔΔΑ καλεί ρητά την Ελλάδα να το ενημερώσει ποια γενικά μέτρα ενδεχομένως πήρε μετά την απόφαση της 3 Ιουνίου 2010 για να κάνει τη σχετική νομοθεσία συμβατή με το άρθρο 9 της ΕΣΔΑ:
«3. Etant donné que dans l’arrêt Dimitras et autres c. Grèce (nos 42837/06, 3237/07, 3269/07, 35793/07 et 6099/08, § 88, 3 juin 2010), la Cour a considéré que « les dispositions législatives appliquées en l’espèce ont imposé aux requérants la révélation de leurs convictions religieuses afin de faire une déclaration solennelle, ce qui a porté atteinte à leur liberté de religion », quelles sont les mesures générales éventuellement prises par le Gouvernement après l’arrêt précité pour rendre la législation pertinente compatible avec l’article 9 de la Convention?»
Ως γνωστό, η Ελλάδα περιφρόνησε το ΕΔΔΑ και δεν πήρε απόλυτα κανένα μέτρο. Έτσι τα Άρθρα 217, 218 και 220 ΚΠΔ συνεχίζουν να είναι ασυμβίβαστα με την ΕΣΔΑ. Η ΕΝΩ.ΟΥΜ.Ε. καλεί τον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Δικαιοσύνης Μιλτιάδη Παπαϊωάννου να αποφασίσουν την τροποποίηση της νομοθεσίας όπως της έχει ζητηθεί και με την αναδημοσιευόμενη στη συνέχεια επιστολή του συμβουλευτικού οργάνου της κυβέρνησης στα θέματα ανθρώπινων δικαιωμάτων, της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, στην οποία υπενθυμίζεται παλαιότερη συγκεκριμένη πρόταση της Επιτροπής για την κατάργηση του θρησκευτικού όρκου, η οποία πρέπει να αποτελέσει τον οδηγό για τις αλλαγές αυτές (http://www.nchr.gr/document.php?category_id=2&document_id=1016).
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Νεοφύτου Βάμβα 6 (3ος όροφος), 10674 Αθήνα, τηλ.: 210 7233221-2; 210 7233216;
φαξ: 210 7233217; e-mail: info@nchr.gr, website: www.nchr.gr
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Προς τον κύριο Χ. Καστανίδη
Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας
και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Ενταύθα
Αθήνα, 10 Ιουνίου 2010
Α.Π. 182
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (εφεξής ΕΔΔΑ), στις 3 Ιουνίου 2010, στη υπόθεση Δημητράς και Άλλοι καταδίκασε την Ελλάδα για παραβίαση των άρθρων 9 (θρησκευτική ελευθερία) και 13 (δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Αντικείμενο της ως άνω καταδικαστικής απόφασης αποτέλεσαν τα άρθρα 218 και 220 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας αναφορικά με τον όρκο μαρτύρων. Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι τα εν λόγω άρθρα παραβιάζουν το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς κάποιος μάρτυρας είναι υποχρεωμένος να αποκαλύψει τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις ώστε να δώσει τον πολιτικό όρκο (παρ. 84-85). Επίσης, το ΕΔΔΑ επισήμανε ότι τα άρθρα 218 και 220 δεν προβλέπουν καμία εξαίρεση για τους μάρτυρες που είναι χριστιανοί ορθόδοξοι, αλλά οι οποίοι θεωρούν ότι ο θρησκευτικός όρκος αντιβαίνει στις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις (παρ. 85).
Επιπλέον, το ΕΔΔΑ έκρινε ότι και το άρθρο 217 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (εξακρίβωση της ταυτότητας του μάρτυρα) έρχεται σε αντίθεση με το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς ένα από τα στοιχεία που καλείται να δηλώσει ο μάρτυρας πριν καταθέσει είναι το θρήσκευμά του και άρα είναι υποχρεωμένος να αποκαλύψει στο δικαστήριο τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις (παρ. 86).
Τέλος, το ΕΔΔΑ σημείωσε ότι το άρθρο 218 στην ουσία δημιουργεί ένα τεκμήριο σύμφωνα με το οποίο ο μάρτυρας είναι χριστιανός ορθόδοξος και επιθυμεί να δώσει τον θρησκευτικό όρκο. Το εν λόγω τεκμήριο ενισχύεται μάλιστα από την ύπαρξη έτοιμων σχεδίων πρακτικών σύμφωνα με τα οποία ο μάρτυρας καταγράφεται εξ αρχής ως χριστιανός ορθόδοξος και ότι έχει δώσει το θρησκευτικό όρκο (παρ. 84).
Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου με αφορμή την ως άνω απόφαση του ΕΔΔΑ επαναφέρει την πρότασή της περί κατάργησης του θρησκευτικού όρκου και αντικατάστασής του από τον πολιτικό όρκο, την οποία είχε διαμορφώσει το 2008 με αφορμή την καταδικαστική απόφαση του ΕΔΔΑ στην υπόθεση Αλεξανδρίδης και πάλι για το ζήτημα του θρησκευτικού όρκου. Στη βάση της πρότασής της αυτής σας καλεί να λάβετε τα αναγκαία μέτρα ώστε η υποχρέωση ορκοδοσίας, όπου αυτή προβλέπεται, να καταστεί συμβατή με το δικαίωμα θρησκευτικής ελευθερίας όπως αυτό κατοχυρώνεται στο ελληνικό Σύνταγμα και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
Με τιμή
Ο Πρόεδρος
Κωστής Α. Παπαϊωάννου
Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σκέψου δυο φορές πριν σχολιάσεις. Διαβάζεις ένα διαδικτυακό προσωπικό ημερολόγιο του οποίου η ανάγνωση ΔΕΝ είναι υποχρεωτική. Βαριέμαι τ' ανούσια μπλα μπλα και δαγκώνω όταν μου χαλάνε την ησυχία. Θα μπορούσα να έχω κλείσει τον σχολιασμό αλλά ακόμα νομίζω πως υπάρχουν κάποιοι που όντως έχουν κάτι να πουν κι εύχομαι να είσαι ένας από αυτούς αλλά οι πιθανότητες είναι λίγες και γι αυτό σου λέω: Για να μην σε φάει η μαρμάγκα σκέψου δυο φορές πριν σχολιάσεις, σαν να δίνεις εξετάσεις. Αλλιώς άστο καλύτερα!