Τώρα που φορέσαμε όλοι μάσκες θα φανεί το πραγματικό πρόσωπο καθενός.

Τώρα που φορέσαμε όλοι μάσκες θα φανεί το πραγματικό πρόσωπο καθενός.

6 Ιουλίου 2008

"Στο λυκαυγές" μέρος πρώτο.

Του ΔΙΟΔΟΤΟΥ

ΠΕΡΙ ΓΡΑΦΙΚΟΤΗΤΑΣ
Έχει επικρατήσει να χαρακτηρίζεται ως γραφική, περίπου οποιαδήποτε κατάσταση είναι εκτός τόπου και χρόνου. Ωστόσο ο εμπειρικός αυτός ορισμός δεν περιγράφει επαρκώς το φαινόμενο της γραφικότητας.
Η γραφικότητα οφείλεται σε έναν συνδυασμό πνευματικής και ψυχικής ανεπάρκειας και ορίζεται πρωτίστως ως παρεκτροπή στη διαδικασία αναζήτησης ταυτότητας.
Αυτό που συνήθως καταχωρεί κάποιον ως γραφικό είναι οι εμμονές του, είτε σε πράγματα που έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί, είτε σε πράγματα που έχουν μεν διατηρηθεί αλλά, ως απολιθώματα .
Γραφικότητα είναι η κάθε είδους στασιμότητα: πνευματική,
συμπεριφορική, ενδυματολογική κλπ. Γραφικότητα είναι η κάθε είδους εμμονή σε ιδέες, αντιλήψεις, έθιμα κλπ. που έχουν χάσει τον αρχικό λόγο ύπαρξής τους, το ιστορικό, ή κοινωνικό τους υπόβαθρο και δεν διατηρούν ούτε μια επίφαση, έστω και τυπολατρικής χρησιμότητας (όπως διατηρεί π.χ. το δρομολόγιο των ευζώνων από το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη έως τους κοιτώνες της προεδρικής φρουράς). Γραφικότητα είναι, φυσικά, και η δονκιχωτική απόπειρα αναβίωσης τέτοιων πραγμάτων (όχι υπό μορφή απλών «χόμπυ» αλλά, με αξιώσεις κοινωνικής «παρέμβασης» και πνευματικού «βάθους»).
Η γραφικότητα εκδηλώνεται επίσης ως έλλειψη δημιουργικότητας και φαντασίας. Και μπορεί να λάβει διαστάσεις μαζικής παράκρουσης όταν εξελιχθεί σε ιδεοληψίες παντός είδους (π.χ. οι διάφορες μορφές φασισμού, ναζισμού, μπολσεβικισμού, θρησκευτικών συγκρούσεων κ.λπ.)
Ευνοεί την ροπή προς τον αυτιστικό εφησυχασμό, το πνευματικό βόλεμα, τον διανοητικό στρουθοκαμηλισμό, τη συλλογιστική ακροβασία, τον νοσταλγικό πιθηκισμό και τις κάθε είδους ψυχολογικές αυτοτρικλοποδιές.
Απευθύνεται και απορροφάται μόνο από καταναλωτές φαντασιώσεων ιδεολογικοθρησκευτικού τύπου. Ανέκαθεν αποτελούσε καταφύγιο των πάσης
φύσεως μειονεκτούντων, αν και καμιά φορά παγιδεύει και νοήμονες ανθρώπους.
Το τραγικότερο όμως είναι ότι, η γραφικότητα αναπαράγει την πνευματική στειρότητα και την αδυναμία να στηριχθούμε με δημιουργικό και γόνιμο τρόπο στην παράδοση. Τα προϊόντα της μπορούν να χρησιμεύσουν μόνο ως τουριστικές «ατραξιόν» και «σουβενίρ», ή ως ιδεολογικοθρησκευτικές ψευδαισθήσεις.

Κάνει τη συλλογική μνήμη να ατροφήσει και εγκαθιδρύει
μόνο μια θλιβερή και προκρουστείως απλουστευμένη παρωδία της .
Γραφικότητα είναι η αδυναμία μας να συνεισφέρουμε και, κατʼ αυτόν τον τρόπο, να συνεχίσουμε την παράδοση και τη ζωή. Είναι η ίδια η αδυναμία να πατήσουμε στα πόδια μας και να δημιουργήσουμε. Είναι ωραιοποίηση του χθες, απαξίωση του σήμερα και φόβος του αύριο. Είναι η αδυναμία να
«σκοτώσουμε» τον πατέρα μας ώστε, να ωριμάσουμε και να μπορέσουμε να γίνουμε κι εμείς γονείς και πρόγονοι.
Είναι πνευματική και ψυχική α-σθένεια.
Η γραφικότητα εκδηλώνεται τα τελευταία χρόνια στην Ρωμηοελλάδα ως μια «ελληνίζουσα» παρενέργεια-σπασμός της τελευταίας ευρωπαϊκής θεοκρατίας. Τα τελευταία, μάλιστα, χρόνια τείνει να μορφοποιηθεί ως φαινόμενο cargo cult («λατρεία φορτίων»).

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ CARGO CULT
Στον Β' παγκόσμιο πόλεμο, όταν - πολεμώντας τους Ιάπωνες -
οι συμμαχικές δυνάμεις αποβιβάστηκαν στην νήσο Παπούα, χρειάστηκε να φτιάξουν αεροδιαδρόμους για τα αεροσκάφη που θα τους τροφοδοτούσαν.
Αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να καθαρίσουν εκτάσεις ζούγκλας, εργασία που ήταν αρκετά κοπιαστική. Οι ντόπιοι κανίβαλοι τους παρακολουθούσαν με ενδιαφέρον. Όταν αυτά τα πρόχειρα αεροδρόμια ήταν έτοιμα, οι Παπούα έμειναν έκθαμβοι καθώς τα μεγάλα Σιδερένια Πουλιά των Θεών, άρχισαν να κατεβαίνουν φέρνοντας φορτία με κάθε λογής αγαθά στα χέρια αυτών των
παράξενων επισκεπτών.

Οι Παπούα δεν ήταν χαζοί. «Κατάλαβαν» αμέσως την
σημασία των αεροδιαδρόμων, και ζηλεύοντας τα αγαθά που έβλεπαν στα χέρια των λευκών, έσπευσαν αμέσως και αυτοί να φτιάξουν δικά τους «αεροδρόμια» (από την άλλη, ίσως να προτιμούσαν να έτρωγαν και τους λευκούς και τους αερολιμένες τους, αλλά δυστυχώς τα όπλα των λευκών ήταν πολύ δυνατά, και τα Θεϊκά Πουλιά τους έφερναν όλο και περισσότερα).

Οι Παπούα δεν ήταν τεμπέληδες. Σκάλισαν ξύλινους
«ασύρματους» και ξύλινα «ακουστικά», και τα φόραγαν, όσο κάθονταν σε καλαμένιους «πύργους ελέγχου» που είχαν υψώσει. Έκαναν με ξύλινα κουτάλια τα σήματα προσγείωσης και απογείωσης που είχαν μάθει επακριβώς. Μέχρι και ξύλινα μοντέλα-αεροπλανάκια είχαν φτιάξει και άναβαν φωτιές δίπλα στους «αεροδιαδρόμους» ανά καθορισμένες αποστάσεις, όπως είχαν παρατηρήσει.. Οι αφελείς Παπούα έμειναν παρέα με τους αερολιμένες για πολύ καιρό αφού ο πόλεμος τελείωσε και έφυγαν οι λευκοί. Σποραδικά, «λατρείες φορτίων» εμφανίζονταν μέχρι και την δεκαετία του '60. Τί γονυκλισίες να κάνουνε, τί δεήσεις, (ίσως και καμιά ανθρωποθυσία πού και πού;) αλλά, για κάποιον «ανεξήγητο» λόγο τα Σιδερένια Θεϊκά Πουλιά δεν ξαναφάνηκαν ποτέ στούς ιερούς τόπους υποδοχής, που με τόση ευλάβεια
τους είχαν ετοιμάσει...


Μήπως όλη αυτή η μόδα της "Ελληνικής Θρησκείας" δεν είναι παρά ένα νέο cargo cult της εποχής μας; Οι ομοιότητες είναι εκπληκτικές. Με δυό λόγια: όλο τυφλή αντιγραφή και παπαγαλισμός. Ουσία : μηδέν. Κατανόηση του ελληνικού πολιτισμικού φαινομένου: μηδέν.
Για να διακινδυνεύσουμε κι έναν προσωπικό ορισμό (μια και έχουν δοθεί πολλοί παραπλήσιοι από τους μελετητές του φαινομένου) τού τί είναι cargo cult: είναι η πίστη ότι, με την τυπολατρική μίμηση (ή «μίμηση») ορισμένων επιφανειακών γνωρισμάτων μιας κουλτούρας, ενός πολιτισμού, κλπ. θα καταστεί δυνατόν να επανεπιτευχθούν τα όποια επιθυμητά αποτελέσματα αυτής της κουλτούρας, ή αυτού του πολιτισμού.

διαβάστε το δεύτερο και το τρίτο μέρος

6 σχόλια:

  1. Κι όμως οι παραδόσεις, όπως στο παράδειγμα των Παπούα, έχουν ένα μεγάλο μέρος από την πρωταρχική αιτία και ως εκ τούτου διατηρούν και ανάλογο μέρος των υπερβατικών δυνάμεών τους. Εξυπακούεται ότι δεν μιλάω για την απομίμηση του αεροδρομίου, αλλά για άλλες πηγές παραδόσεων και σίγουρα καταλαβαίνεις τι εννοώ.

    Σου υπενθυμίζω πως λύθηκε το πρόβλημα της ανομβρίας από τους Ινδιάνους όταν αφήνοντας στην άκρη το «νερό της φωτιάς» αποφάσισαν να ξεμεθύσουν για λίγο, και να χορέψουν τον ad-hoc χορό, όπου έπεσαν βροχές καταρακτώδεις εις πείσμα όλων των μετεωρολόγων. Κι αν δεν το πιστεύεις εσύ, φαίνεται πως το πιστεύουν άλλοι που παραδόξως απορρίπτουν από φιλοσοφική τοποθέτηση κάθε θεωρία υπερβατικότητας.

    Επίσης σου αναφέρω ότι η ψευδής επίκληση της «πρωθιέρειας» (τον τίτλο μην το πάρεις στα σοβαρά, απλή θεατρίνα ήτανε η γυναίκα) στον Απόλλωνα πέρισυ στην Ολυμπία συνετέλεσε να γίνει όλη η μείζων περιοχή παρανάλωμα όσο κι αν μπορεί να θεωρείς το γεγονός ως απλή σύμπτωση.

    Γι αυτό, Κλείτορα φίλε, πιστεύω πως δεν πρέπει κάποιοι να παίζουν μ' αυτά τα πράγματα, αφού αφ' ενός έχει φανεί πόσο ειλικρινείς είναι, αλλά κυρίως επειδή αυτοί οι κάποιοι επιμένουν να αγνοούν το συνεχώς επαναλαμβανόμενο φαινόμενο ότι η ενεργοποίηση-κινητοποίηση δυνάμεων στις οποίες δεν πιστεύουν ειλικρινά και των οποίων σίγουρα αγνοούν την αληθινή φύση, μπορεί να συντελέση σε καταστροφές.

    Ας ελπίζουμε μόνο ότι τις συνέπειες τού παιχνιδιού των μαθητευόμενων μάγων θα τις επωμίζονται μόνο οι ίδιοι, μια και το υπερβατικό δεν κάνει διάκριση σε γραφικούς και μη.

    Και να θυμάσαι πως η φλόγα του ψευτοβωμού καίει πρώτα τον ιερόσυλο που την ανάβει.
    (Κι αν δεν είναι φλόγα φωτιάς μπορεί να 'ναι κάποιο άλλο δεινό. Μια αρρώστεια, ας πούμε... )

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ναι φίλε αναμοχλευτή έχεις πόλυτο δίκιο. Κι εγώ αυριο το πρωί θα χορέψω τον χορό της γουρουνοπούλας.΄
    Ξέρεις, εκείνο τον χορό που τον χορεύεις και βρέχει γουρουνοπούλες σουβλιστές :)))
    Έχει και συνέχεια όμως το άρθρο και όποιος αντέξει. Τι να κάνουμε η αλήθεια πονάει τις περισσότερες φορές....!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Απλά, (σε σχέση με τη σχετική αναφορά του Λυκάονα) σχετικά με την περσινή επίκληση της πρωθιέρειας εν Ολυμπία προς τον Απόλλωνα,
    να σημειώσω ότι τέτοια επίκληση δεν έγινε πέρσι αλλά φέτος.
    Είθισται να γίνεται είτε για τους κανονικούς, είτε για τους χειμερινούς ολυμπιακούς. Το 2007 δεν είχε ούτε τους μεν ούτε τους δε, ως εκ τούτου δεν είχε και επίκληση της πρωθιέρειας.
    :-)
    Αθώα λοιπόν η πρωθιέρεια για τις περσινές φωτιές (ότι κι αν σημαίνει η λέξη "πρωθιέρεια") ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. @πρκλς, ήταν επειδή ο Απόλλων έλειπε για δουλειές εκείνη την εποχή αλλά πήρε το μήνυμα μόλις επέστρεψε βρε :)))))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Και καλό τριέσπερο άπαντες, που λέει κι ο άλλος!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Πολύ ωραίο κείμενο, μου άρεσε πολύ ο συσχετισμός με τα cargo cults.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σκέψου δυο φορές πριν σχολιάσεις. Διαβάζεις ένα διαδικτυακό προσωπικό ημερολόγιο του οποίου η ανάγνωση ΔΕΝ είναι υποχρεωτική. Βαριέμαι τ' ανούσια μπλα μπλα και δαγκώνω όταν μου χαλάνε την ησυχία. Θα μπορούσα να έχω κλείσει τον σχολιασμό αλλά ακόμα νομίζω πως υπάρχουν κάποιοι που όντως έχουν κάτι να πουν κι εύχομαι να είσαι ένας από αυτούς αλλά οι πιθανότητες είναι λίγες και γι αυτό σου λέω: Για να μην σε φάει η μαρμάγκα σκέψου δυο φορές πριν σχολιάσεις, σαν να δίνεις εξετάσεις. Αλλιώς άστο καλύτερα!

Αναγνώστες

Η Ιδιοφυΐα του Πλήθους

Υπάρχει αρκετή προδοσία, μίσος, βία, παραλογισμός στο μέσο άνθρωπο για να προμηθεύσει οποιοδήποτε στρατό, οποιαδήποτε μέρα. Kαι οι καλύτεροι στο φόνο είναι αυτοί που κηρύττουν εναντίον του. Kαι οι καλύτεροι στο μίσος είναι αυτοί που κηρύττουν αγάπη. Kαι οι καλύτεροι στον πόλεμο είναι τελικά αυτοί που κηρύττουν ειρήνη. Eκείνοι που κηρύττουν θεό, χρειάζονται θεό. Eκείνοι που κηρύττουν ειρήνη, δεν έχουν ειρήνη. Eκείνοι που κηρύττουν αγάπη, δεν έχουν αγάπη.

Προσοχή στους κήρυκες, προσοχή στους γνώστες, προσοχή σε αυτούς που όλο διαβάζουν βιβλία, προσοχή σε αυτούς που είτε απεχθάνονται τη φτώχεια, είτε είναι περήφανοι γι' αυτήν, προσοχή σε αυτούς που βιάζονται να επαινέσουν γιατί θέλουν επαίνους για αντάλλαγμα, προσοχή σε αυτούς που βιάζονται να κρίνουν, φοβούνται αυτά που δεν ξέρουν, προσοχή σε αυτούς που ψάχνουν συνεχώς πλήθη γιατί δεν είναι τίποτα μόνοι τους, προσοχή στο μέσο άνδρα και τη μέση γυναίκα, η αγάπη τους είναι μέτρια, ψάχνει το μέτριο. Αλλά υπάρχει ιδιοφυΐα στο μίσος τους, υπάρχει αρκετή ιδιοφυΐα στο μίσος τους για να σας σκοτώσει, να σκοτώσει τον καθένα. Δεν θέλουν μοναξιά, δεν καταλαβαίνουν τη μοναξιά, θα προσπαθήσουν να καταστρέψουν οτιδήποτε διαφέρει από το δικό τους. Μη βρισκόμενοι σε θέση να δημιουργήσουν έργα τέχνης, δεν θα καταλάβουν την τέχνη, θα εξετάσουν την αποτυχία τους, ως δημιουργών, μόνο ως αποτυχία του κόσμου. Mη βρισκόμενοι σε θέση να αγαπήσουν πλήρως, θα πιστέψουν ότι και η αγάπη σας είναι ελλιπής και τότε θα σας μισήσουν και το μίσος τους, θα είναι τέλειο... Σαν ένα λαμπερό διαμάντι, σαν ένα μαχαίρι, σαν ένα βουνό, σαν μια τίγρη. Όπως το κώνειο. Η καλύτερη τέχνη τους...

Tσαρλς Μπουκόφσκι

Related Posts with Thumbnails